آتراکسیون

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

آتراکسیون attraction (Theater in Iran)


(در لغت به‌معنای کشش، جذابیت و شیفتگی) نوعی نمایشِ سخیف که صاحبان تماشاخانه‌های لاله‌زار، پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش، برای کشاندن تماشاگران به سالن‌های کم‌رونق تئاتر بدان متوسل شدند. در این گونۀ نمایشی رقاصه‌هایی از کشورهای اروپایی، امریکایی و آسیایی در لابه‌لای پرده‌های نمایش بر روی صحنه می‌رفتند و بدن‌های نیمه‌عریان خود را به نمایش می‌گذاشتند. ژانگولر (شش‌اندازی)، آکروبات‌بازی، شعبده‌بازی، حیوان‌بازی از دیگر برنامه‌های نمایشی بودند که به اجرا درمی‌آمدند. عبدالله والا، مدیر تماشاخانۀ تهران (بعدها تئاتر دهقان)، و حسن عرب، صاحب‌امتیاز نشریۀ «پرچم خاورمیانه» و صاحب کاباره‌ای در خیابان لاله‌زار، از نخستین اشخاصی بودند که آتراکسیون را رواج دادند. «بزن بریم امریکا» از اولین نمایش‌هایی بود که در ۱۳۳۷ توسط والا در تماشاخانۀ تهران بر روی صحنه رفت. در این نمایش جوانی (که نقش او را علی تابش ایفا می‌کرد) پدرش (نصرت‌الله وحدت) را به تئاتر می‌برد، و در صحنۀ کاباره‌ای نمایش رقاصه‌های نیمه‌عریان اروپایی را به وی نشان می‌داد. مهوش و آفت از خوانندگان و رقاصه‌های ایرانی بودند که در این نوع نمایش‌ها ظاهر می‌شدند.