آموزش جنسی
آموزش جنسی (Sex Education)
آموزش‌های برنامه‌ریزی‌شدۀ مربوط به اعمال جنسی و پیامدهای آن، که در برخی کشورها در مدرسه به کودکان و نوجوانان داده می‌شود. امروزه، این اصطلاح، بیانگر درس‌هایی دربارۀ مسائل جنسی است که در دبستان‌ها و دبیرستان‌ها ـ معمولاً جزو درس زیست‌شناسی[۱] ـ تدریس می‌شوند. در گذشته، وظیفۀ آموزش نوجوانان دربارۀ مسائل جنسی ازجمله مسئولیت‌های والدین انگاشته می‌شد. اما خویشتن‌داری و کم‌رویی والدین یا تعارض‌های میان نسل‌ها، در برقراری ارتباط بین والدین و فرزندان در زمینۀ موضوعات جنسی موانعی ایجاد می‌کرد. بررسی‌هایی که در کشورهای اروپایی صورت گرفته، نشان داده‌اند که فرزندان اطلاعات اولیه‌شان را دربارۀ مسائل جنسی، به‌ندرت، از والدین کسب می‌کنند. در اواخر قرن ۱۹م، مربیان و مددکاران اجتماعی در آموزش‌هایی که بهداشت اجتماعی[۲] خوانده می‌شد، برخی اطلاعات زیست‌شناسی و طبی دربارۀ تولید مثل آدمی و بیماری‌های آمیزشی به نوجوانان می‌دادند. اما پس از جنگ جهانی دوم[۳] (۱۹۳۹ـ۱۹۴۵م)، سست‌شدن هنجارهای اجتماعی سنتیِ حاکم بر فعالیت جنسی و فراوانی اطلاعات مربوط به مسائل جنسی، که از طریق رسانه‌های گروهی در دسترس کودکان قرار می‌گرفت، موجب شد که بسیاری از مردم در کشورهای غربی از برنامه‌های دقیق‌تر و جامع‌تر دربارۀ آموزش مسائل جنسی استقبال کنند. موضوع‌هایی که به‌منزلۀ بخشی از آموزش مسائل جنسی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند عبارت‌اند از فرآیندهای جسمانی تولید مثل آدمی، عملکردهای اندام‌های جنسی مرد و زن، چگونگی پیدایش و شیوع و آثار و نتایج بیماری‌هایی که از راه تماس جنسی انتقال می‌یابند، نقش‌ها و ساختارهای خانواده، اصول اخلاقی حاکم بر روابط جنسی، و علل و پیامدهای عاطفی و فیزیولوژیک آمیزش جنسی (ازجمله در مورد افرادی که هنوز به سن قانونی نرسیده‌اند)، ازدواج، و پرورش فرزند. با ظهور بیماری ایدز[۴]، توجه به رفتار جنسی بی‌خطر، بیش از پیش افزایش یافته است. اگرچه در کشورهای غربی بسیاری از والدین با آموزش مسائل جنسی در مدارس موافق‌اند، اما در مواردی نیز تشکیل چنین کلاس‌هایی با مخالفت روبه‌رو بوده است. در بسیاری از مدرسه‌های بریتانیا، روش کار این است که قبل از برگزاری چنین کلاس‌هایی، نامۀ تأییدیه‌ای برای والدین هر کودک ارسال می‌شود تا در صورت تمایل اجازۀ خروج فرزندانشان را از این کلاس‌ها داشته باشند. برخی از والدین بنابر دلایل دینی یا اخلاقی با آموزش مسائل جنسی مخالفت می‌کنند. در ایران آموزش مسائل جنسی در سطح مدارس صورت نمی‌گیرد. تنها در سطح دانشگاه، در درسی به نام آموزش بهداشت و تنظیم خانواده، اطلاعات مختصری دربارۀ مسائل جنسی برای جوانان عرضه می‌شود.