ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم (کوفه ۲۱۳ـ بغداد ۲۷۶ق)
ابن قُتَیْبه، عبدالله بن مسلم (کوفه ۲۱۳ـ بغداد ۲۷۶ق)
| عبدالله بن مسلم بن قتیبه | |
|---|---|
| زادروز |
کوفه ۲۱۳ق |
| درگذشت | بغداد ۲۷۶ق |
| ملیت | عراقی ایرانی تبار |
| نامهای دیگر | ابی محمد جبلی |
| شغل و تخصص اصلی | تذکره نویس |
| شغل و تخصص های دیگر | مورخ، ادیب، لغوی |
| سمت | قاضی شهر دینور |
| نام اصلی | ابومحمد عبدﷲ بن مسلم دینِوَری مروزی |
| آثار | ادب الکاتب؛ عیون الاخبار؛ الشعر و الشعراء؛ کتابالمعارف؛ تاویل مشکل القرآن |
| گروه مقاله | ادبیات عرب |
(ابومحمد عبدالله بن مسلم دینوری مروزی یا ابی محمد جبلی، معروف به ابن قتیبه دینوری) مورخ، ادیب، لغوی و تذکرهنویس ایرانیتبار. از اعاظم نثرنویسان، به زبان عربی، در موضوعات دینی و دنیوی است. در کوفه دانش آموخت و بیست سال در ایران، در شهر دینور، قاضی بود. پس از ۲۵۷ق، در بغداد اقامت گزید و پیشوای مدرسۀ نحو بغداد شد. او در تاریخ ادبیات عربی و الهیات اسلامی ازجمله فلسفه و کلام صاحب آثاری معتبر است. از مهمترین تألیفات اوست: ادب الکاتب، برای منشیان، عیون الاخبار، تذکرهای مرکب از شعر و نثر و ترکیبی از مواد عربی و فارسی و یونانی، به منظور تعلیم اخلاق و تلذذ ادبی، الشعر و الشعراء، دربارۀ شاعران متقدم و محدثان؛ کتاب المعارف؛ تأویل مشکل القرآن، در تاریخ زبان عربی و بلاغت و ایجاز قرآن؛ المعانی الکبیر، دربارۀ شعر متقدمان. وی از علاقهمندان خاندان امامت بهویژه علی (ع) بوده است.