ابوالقاسم سیمجور

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
ابوالقاسم سیمجور
ملیت ایرانی
شغل و تخصص اصلی دولتمرد
گروه مقاله تاریخ ایران
خویشاوندان سرشناس ابوالحسن‌ سیمجور (پدر) - ابوعلی‌ سیمجور (برادر)

ابوالقاسم سیمْجور (قرن ۴ق)

از بزرگان‌ خاندان‌ سیمجوریان‌ و از امرای‌ خراسان اواخر دورۀ‌ سامانیان. پسر ابوالحسن‌ سیمجور بود. پس‌ از مرگ‌ پدر‌ (ذیحجۀ‌ ۳۷۸ق) به‌رغم‌ دشمنان‌ از برادرش‌ ابوعلی‌ سیمجور، سپهسالار خراسان‌، اطاعت‌ کرد و خزانه‌ و غلامان‌ پدر را بدو سپرد. ابوعلی‌ نیز حکومت‌ هرات‌ را به‌ وی‌ واگذارد، اما بعد او را برکنار کرد. از این‌رو، ابوالقاسم‌ رنجید و برادرش را در نبرد با لشکریان‌ امیر نوح‌ بن‌ منصور و سبکتکین‌ (حک: ۳۸۷ـ۳۸۹ق) همراهی‌ نکرد. پس‌ از مرگ‌ ابوعلی‌، ابوالقاسم به‌ اطاعت‌ سبکتکین‌ درآمد و به‌ وساطت‌ او امیر نوح‌ وی را والی‌ قهستان‌ کرد. اما بعداً از یاری‌ سبکتکین‌ در نبرد با ایلک‌خان‌ سرباز زد و نیشابور را تصرف‌ کرد که‌ محمود غزنوی‌، پسر سبکتکین،‌ وی‌ را به‌ گرگان‌ هزیمت‌ داد و در آن‌جا از کمک‌ و حمایت‌ فخرالدوله‌ دیلمی‌ و سپس‌ پسرش،‌ مجدالدوله‌ دیلمی،‌ برخوردار شد. ابوالقاسم‌ به‌ تحریک‌ فائق‌ خاصه‌، با بکتوزون‌ وارد جنگ‌ شد تا مقام‌ سپهسالاری‌ خراسان‌ را از دست‌ وی‌ بیرون‌ کند، اما شکست‌ خورد و به‌ قهستان‌ گریخت‌ (ربیع‌ الاول‌ ۳۸۸). سپس‌ پوشنگ‌ را تصرف‌ کرد. اما سرانجام‌ با بکتوزون‌ صلح‌ و به‌ ولایت‌ قهستان‌ بسنده‌ کرد. ابوالقاسم‌ بعداً به‌ فائق‌ و بکتوزون‌ و امیر برکشیدۀ‌ آنان‌، عبدالملک‌ بن‌ نوح‌ سامانی‌ پیوست‌. اما از محمود غزنوی‌ شکست‌ خوردند. ابوالقاسم‌ به‌ قهستان‌ و سپس‌ به‌ طبس‌ گریخت‌ (۳۸۹ق) و چندی‌ بعد به‌ اسماعیل‌ منتصر آخرین‌ بازماندۀ‌ سامانیان‌ پیوست‌. عاقبت‌ به‌ دست‌ نصر برادر محمود غزنوی‌ در نبرد سرخس‌ (ربیع‌ الاول‌ ۳۹۲) اسیر و به‌ غزنه‌ فرستاده‌ شد.