ابوعبدالله حسین بن خواجه نظام الملک
ابوعبدالله حسین بن خواجه نظامالملک ( ـ موصل ۴۸۷ق)
(معروف به «عِزّالمُلک») دولتمرد ایرانی. در دوران وزارت پدر خود امیر و حاکم خوارزم بود و همۀ کارهای دولتی خوارزم را به عهده داشت و تا اندکی پیش از قتل پدرش که برای خدمتی به دربار ملکشاه و حضور خواجه رفت در سمت خود بود. پس از آن نیز به اصفهان رفت. در محرم ۴۸۶ق، بَرْکیارُق او را به وزارت برگزید و او تا ذیحجۀ ۴۸۷ق، بر این سمت بود. وی ریاست دیوان طغرا را به برادرش، ابوالفتح عبدالرحیم بهاءالملک، داد و استاد علی بن ابی علی قمی را رئیس دیوان استیفا کرد. در ۱۷ ذیقعدۀ ۴۸۶ق، بَرکیارُق به همراه عزالملک، بهاءالملک و علی قمی به بغداد کوچید. عزالملک مردی بادهگسار بود. در همین سال که تاجالدوله تُتُش، عموی برکیارق، به دعوی تاجوتخت برخاست و دو تن از امرای سلجوقی را کشت، عزالملک و دیگر وزرای برکیارُق به جای دفع تُتُش در بغداد به خوشگذرانی سرگرم بودند. سرانجام هنگامی که عزالملک به همراهی برکیارق به الجزیره رفت در موصل درگذشت. پیکرش را به بغداد بردند و در نظامیه به خاک سپردند. امیر معزّی و ابوالمظفر ابیوردی عزالملک را در اشعارشان ستودهاند.