اجوبه المسایل النصیریه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَجْوِبَةُ‌الْمَسائِل النَّصیریَّه
رساله‌ای به عربی، در فلسفه، تألیف ملاصدرا. این اثر در پاسخ به سه پرسش نصیرالدین طوسی از معاصرش شمس‌الدین خسروشاهی است، که به ظاهر خسروشاهی پاسخی بدان‌ها نداده است. طوسی در این پرسش‌ها به ترتیب از چگونگی تأثیر کندی و تندی در حرکت، چگونگی عدم جواز فنای نفس با وجود حدوثش در ماده، و چگونگی حرکت در صادر اول استفسار کرده است. بنابه پاسخ‌های ملاصدرا، جواب این پرسش‌ها بر مبانی حکمت مشاء دشوار و شاید ناممکن باشد و به‌همین جهت تحلیل آن‌ها برای طوسی ایجاد اشکال کرده است. ملاصدرا با عنایت به مبانی فلسفی خود در حرکت جوهری و جسمانیة‌‌الحدوث‌بودن نفس و روحانیة‌‌البقاء‌بودن آن، و تحلیل مسئلۀ جعل و اصالت وجود، به پاسخ این پرسش‌ها همت گمارده است. این رساله افزون بر دو چاپ سنگی آن در حاشیه مبدأ و معاد و شرح هدایۀ ملاصدرا ۱۳۱۴ و ۱۳۱۳ق، به کوشش حامد ناجی اصفهانی تصحیح و در مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین چاپ شده است (تهران ۱۳۷۵ش). پاسخی بر پرسش‌های طوسی نیز از میر سید احمد علوی عاملی موجود است.