ادب الکاتب

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اَدَبُ‌الکاتب
(یا: ادب‌الکتّاب؛ ادب‌الکتبه) کتابی به عربی در ادبیات، تألیف ابومحمد عبدالله بن مسلم دینوری معروف به ابن قتیبه. این اثر در یک مقدمه و چهار کتاب تدوین یافته است. چهار بخش آن از این شمارند: کتاب‌المعرفه، که به شرح و توضیح کلمات و اصطلاحات دشوار پرداخته است؛ کتاب تقویم الید که به شیوۀ نگارش و املا اشاره دارد، کتاب تقویم اللسان که به قرائت و تلفظ صحیح کلمات و ترکیبات می‌پردازد؛ و کتاب الابنیه که به مشتقات فعل و اسم اشاره دارد. این کتاب نخست در ۱۳۰۰ق در قاهره چاپ و منتشر شد، سپس طاهر الجزائری، آن را خلاصه کرده و با نام تلخیص ادب‌الکاتب به چاپ رساند (قاهره ۱۳۳۹ق). بر این کتاب شرح‌هایی نوشته‌اند که از آن شمار است: شرح ادب‌الکاتب از جوالیقی (قاهره، ۱۳۵۰ق) و کتاب الاقتضاب فی شرح ادب الکُتّاب از بطلیوسی (بیروت، ۱۹۰۱).