امیر اسماعیلی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
امیر اسماعیلی
زادروز تهران 139ش
درگذشت تهران 8 تیر 1387ش
ملیت ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل کارشناسی زبان و ادبیات فارسی- دانشگاه تربیت معلم
شغل و تخصص اصلی نویسنده و مترجم
آثار جای پایی در شب (رمان/ تهران- 1360)؛ چنگیز جهانگشای به روایت تاریخ (تهران- 1366)؛ چهره در چهره: مصاحبه با هنرمندان تئاتر و سینمای ایران... (تهران- 1376)؛ آنا کارنینا (ترجمه/ تهران- 1364)
گروه مقاله زبان‌شناسی و ترجمه
امیر اسماعیلی
امیر اسماعیلی

امیر اسماعیلی (تهران 1319ش- تهران 8 تیر 1387ش)

نویسنده و مترجم ایرانی. در دورۀ دوم متوسطه یک دورۀ کوتاه آموزش بازیگری تئاتر را گذراند و سال 1336ش عضو یک گروه نمایشی، با عنوان «تئاتر تفکری»، شد و در چند تئاتر بازی کرد. به دلیل علاقه به ادبیات خیلی زود از این کار دست کشید و سال 1337 نخستین داستانش را (با عنوان پیشواز) در مجلۀ امید ایران چاپ کرد و پس از آن با نشریاتی چون سپید و سیاه، اطلاعات هفتگی، تهران مصور و آسیای جوان به همکاری پرداخت. نخستین مجموعه‌داستان‌هایش در سال 1343 با نام ساکورا و دومین اثرش دوسال بعد با عنوان مهتاب در تهران منتشر شدند.

اسماعیلی که به دلیل اشتغال در مشاغل حرفه‌ای تحصیلات پیوسته را رها کرده بود، نهایتا به صورت متفرقه در امتحانات دبیرستان شرکت کرد و دیپلم گرفت. سال 1347 کتاب پژوهشی جاودانه فروغ را منتشر کرد و در همان اوان به استخدام سازمان تربیت بدنی درآمد. از سال 1353 در دورۀ شبانۀ دانشگاه تربیت معلم، در رشتۀ زبان و ادبیات فارسی، به تحصیل پرداخت و نهایتا سال 1357 لیسانس گرفت. از آغاز حکومت جمهوری اسلامی به تدیس دروسی چون زبان و ادبیات فارسی، اخلاق ورزشی و مدیریت در دانشکدۀ تربیت بدنی پرداخت. وی در سال 1375 به سمت معاونت آموزشی و پژوهشی همین دانشکده انتخاب و در سال 1380 از خدمات دولتی بازنشسته شد. اسماعیلی پس از بازنشستگی موسسۀ انتشاراتی «هنر و تربیت» را تاسیس و در آن‌جا تا زمان درگذشتش آثار متعددی از خود و دیگران منتشر کرد. از وی در طول حدود 50 سال فعالیت، آثار زیادی در عرصه‌های ترجمه، تالیف و پژوهش منتشر شده است. ترجمه‌های ابراهیمی بیش‌تر رمان و داستان‌های تاریخی و برخی از آثار رمان‌نویسان معروفی چون ویکتور هوگو، چارلز دیکنز و جک لندن هستند. آثار اسماعیلی در زمینه‌های مختلفی از جمله ادبیات، سینما، تئاتر، تاریخ، فرهنگ و مسائل اجتماعی به نگارش درآمده‌اند.

امیر اسماعیلی براثر بیماری سرطان درگذشت.


گزیدۀ کتاب‌شناسی

  • آب و آینه (مجموعه‌شعر/ تهران- 1381)
  • از خود بیگانه‌ایم: بحثی پیرامون واژه‌گزینی در زبان فارسی (تهران- 1382)
  • تاریخ سینمای ایران (تهران- 1380)
  • جان بر سر قلم: نگرشی بر زندگی و مرگ محمد مسعود، روزنامه‌نگار مبارز ایرانی (تهران- 1366)
  • جای پایی در شب (رمان/ تهران- 1360)
  • چنگیز جهانگشای به روایت تاریخ (تهران- 1366)
  • چهره در چهره: مصاحبه با هنرمندان تئاتر و سینمای ایران... (تهران- 1376)
  • سنگ و برهوت (مجموعه‌شعر/ تهران- 1359)
  • فروغ فرخزاد (تهران- 1378)
  • فرهنگ سینمایی: سینمای ایران از تولد تا بلوغ... (تهران- 1369)
  • آنا کارنینا (ترجمه/ تهران- 1364)
  • آوای وحش (ترجمه/ تهران- 1363)
  • اینجه محمد (ترجمه/ تهران- 1369)
  • داستان دوشهر (ترجمه/ تهران- 1368)
  • گریز از آزادی (ترجمۀ اثری از اریش فروم/ تهران- 1362)
  • نگاهی تازه به کلیله و دمنه (تهران- 1363)