باغ نظر (شیراز)
باغ نظر (شیراز)
براساس منابع مکتوب، این باغ پیش از دورۀ زندیه وجود داشته، و در زمان کریم‌خان زند، بناهایی در آن احداث شده است. باغ نظر در آن زمان، بسیار وسیع بود، و بناهای مختلفی از مجموعۀ کریم‌خانی در آن قرار داشت. در دورۀ پهلوی اول، با خیابان‌کشی و احداث ساختمان‌های متعدّد در محدودۀ باغ، قسمت‌های عمده‌ای از آن تخریب شد. امروزه فقط بخش کوچکی از باغ، و بنایی با نام کلاه‌فرنگی (مربوط به دورۀ کریم‌خان زند) باقی است. باغ نظر در دورۀ کریم‌خان به مراسم روزهای عید، و سلام رسمی اختصاص داشت، و بعدها کریم‌خان را در همین بنا به‌خاک سپردند. از ۱۳۱۴ش، عمارت کلاه‌فرنگی باغ نظر به موزۀ پارس تبدیل شده است. عمارت آن ساختمانی است با بنای هشت و نیم‌هشت، که فضای گنبدداری در میانه، و چهار شاه‌نشین در چهار طرف، و سقفی مقرنس با نقاشی‌های زیبایی مربوط به دورۀ قاجار دارد. بر طاقچه‌های این فضا، آثاری از نقاشان دورۀ زندیه تصویر شده است. نمای خارجی آن ـ پشت‌بغل‌ها و سینۀ قوس‌ها ـ تزیینات کاشی‌کاری دارند که قسمت‌هایی از آن از دورۀ زندیه باقی‌مانده است.
عمارت کلاه‌فرنگی (موزۀ پارسِ) این مجموعه در سال ۱۳۱۴ش در زمرۀ آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مقالۀ موزه پارس نیز دیده شود.