بقعه هارون ولایت
| بقعۀ هارون ولایت | |
|---|---|
| نام فارسی | بقعۀ هارون ولایت |
| کشور | ایران |
| استان | اصفهان |
| نام‌های دیگر | هارونیه |
| موقعیت | ضلع جنوبی میدان عتیق، شهر اصفهان |
| کاربری | آرامگاه |
| مشخصات معماری | اتاق بقعه با ضریح، یک رواق، یک گنبد کاشی‌کاری‌شده و دو صحن شمالی و جنوبی |
| زمان ساخت | دورۀ صفویه |
بقعۀ هارون ولایت
(یا: هارونیه) زیارتگاهی مشهور در ضلع جنوبی میدان عتیق، شهر اصفهان، از دورۀ صفویه. مدفونِ آن را نبیرۀ حضرت امام هادی (ع) می‌دانند. در این بقعه اشخاص دیگر، از جمله میرزا ابوالقاسم رشتی، نویسندۀ معاصر ناصرالدین‌شاه قاجار، نیز مدفون‌اند. این بقعه دوبار در سال‌های ۱۲۴۱ق و ۱۳۳۸ق تعمیر شده است. آرامگاه در سال ۱۳۱۳ش با شمارهٔ ۲۲۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مشخصات بنا و تزئینات
دارای یک ضریح، یک رواق، یک گنبد کاشی‌کاری‌شده و دو صحن شمالی و جنوبی است. متن کتیبۀ گنبد با رنگ مشکی بر زمینۀ فیروزه‌ای نوشته شده است. در ارتفاع دومتریِ بقعه، اشعار فارسی گچ‌بری‌شده از دورۀ صفویه (قرن ۱۱ق) دیده می‌شود. در گذشته، دو مناره و یک سردر کاشی‌کاری‌شده با نقش دو طاووس داشت و مدرسه‌ای به نام نقاشان در تخت‌گاه بقعه بود. در غرب بقعۀ هارون‌ولایت، مدرسۀ کوچک هارونیه قرار دارد. کتیبۀ سردر مجلل آن رو‌به صحن شمالی بقعه است و تاریخ ۹۱۸ق (دورۀ شاه‌اسماعیل صفوی) را نشان می‌دهد. حجره‌های مدرسه با آجر و کاشی تزیین شده‌اند. بنای مدرسه احتمالاً به دورۀ غزنوی تعلق دارد. می‌گویند سلطان محمود غزنوی بت معروف سومنات را در این مدرسه انداخته بود. یکی از درهای بقعۀ هارون‌ولایت به مسجد علی باز می‌شود و مجسمۀ یک شیر سنگی در کنار آن نصب شده است. درِ دیگر آن به بازارچۀ آقا منشعب از بازار بوریاباف‌ها باز می‌شود. در مقابل هارونیه، بنایی معروف به باغچۀ عباسی است که می‌گویند شاه‌عباس صفوی اول مدتی در آن‌جا زندگی می‌کرد.