تبریزی، میرزا محمدرضا (۱۲۰۳ـ۱۲۹۹ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تبریزی، میرزا محمّدرضا (۱۲۰۳ - ۱۲۹۹ق)

(ملقب‌ به‌ مهندس‌باشی‌) از رجال‌ دورۀ‌ قاجار. یکی از دانش‌آموزانی بود که‌ عباس‌ میرزا نایب‌السلطنه برای‌ فراگیری‌ علوم‌ جدید به‌ انگلیس‌ فرستاد. در لندن‌ در رشتۀ مهندسی‌ و توپخانه‌ درس خواند (۱۲۳۰ق)، به‌ زبان‌های‌ انگلیسی‌ و فرانسه‌ و نیز در هندسه‌ و قلعه‌سازی‌ مهارت‌ یافت‌. در ۱۲۳۴ق به ایران بازگشت. در لشکرکشی‌ محمدشاه‌ قاجار به‌ هرات‌ (۱۲۵۳ق)، همراه‌ او بود‌. کتاب صواعق‌‌النظام‌ را در علم‌ ترکیب‌ توپ‌ و خمپاره‌ و عرّاده‌ و سایر آلات‌ و ادوات‌ جنگی‌ تألیف کرد. کتاب‌های‌ فراوانی به‌ فارسی‌ ترجمه‌ کرد، ازجمله تاریخ‌ پطرکبیر، تاریخ‌ ناپلئون، و تاریخ‌ تنزل‌ و خرابی‌ روم‌. همچنین‌ نقشۀ‌ ساختمان‌ مدرسۀ دارالفنون، طراحی‌ اوست.

در سن ۹۶ سالگی در اثر حادثه سقوط از ارتفاع در منزلش درگذشت.