تخت نادری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تَخت نادِری

تَخت نادِري

(یا: صندلی دوپله) اورنگ کوچک جواهرنشان دربارهای سلطنتی ایران از دورۀ فتحعلی‌شاه قاجار تا دورۀ رضاشاه پهلوی. برخی به‌اشتباه این تخت را ساختۀ نادرشاه می‌دانند، اما از قراین پیداست که تخت نادری نیز همچون تخت طاووس به دست کُردان شمال خراسان افتاده، و قطعه‌قطعه شده است. تخت فعلی را که به فرمان فتحعلی‌شاه، گروهی از هنرمندان ایرانی، ظاهراً در همان زمانِ ساختِ تختِ طاووس، ساخته‌اند، از دوازده تکه چوب یا روکش طلای میناکاری جواهرنشان تشکیل شده که با بند و بست به یکدیگر متصل شده‌اند. تکیه‌گاه تخت شبیه به دُم چترزدۀ طاووس است و دو طرف آن نقش دو اژدهای دَرهم‌پیچیده دیده می‌شود که دُمشان به شکل سر یک پرنده درآمده است. بالای سر این دو اژدها تاجی است. که وسط آن قطعه‌ای یاقوت ۲۵ قیراطی نصب شده است. در دو طرف پلۀ اول تخت نیز، نقش دو اژدهاست. ترنج‌های اسلیمی مشبک با نقش طوطی‌های میناکاری از دیگر تزئینات این اثر تاریخی است. در تخت نادری ۲۲,۴۳۶ قطعه جواهر گوناگون به‌کار رفته است. رضا شاه پهلوی روی تخت نادری تاج‌گذاری کرد. تخت نادری در موزۀ جواهرات ملی بانک مرکزی نگهداری می‌شود.