جامع آدمیت
جامع آدمیّت
(یا: مجمع آدمیت؛ حزب آدمیت) سازمانی سیاسی و سرّی که در اوایل دورۀ مظفرالدین‌شاه قاجار به‌همت میرزا عباس‌قلی خان آدمیت از همکاران و همفکران میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله در جامعۀ آدمیت و فراموش‌خانه تشکیل شد. تشکیلاتی معتدل و میانه‌رو بود و یک هیئت امنای دوازده‌نفری با عنوان امنای آدمیت آن را اداره می‌کرد. پذیرش عضو در آن تابع تشریفات خاص بود و از آنان حق عضویت دریافت می‌شد. حق عضویت صرف کارهای فرهنگی می‌شد؛ ازجملۀ آن‌ها تأسیس مدرسۀ اقدسیه بود. اصول آن انسان‌دوستی، قیام علیه ظلم و بیداد، و رعایت حقوق اساسی افراد بود. چهار مجمع یا حوزه در تهران دولت داشت که به مجامع اربعه مشهور بودند. ۳۱۰ نفر عضو، و در شهرها و ایالت‌های گیلان، مازندران و کرمانشاه شعبه داشت. عده‌ای آن را تنها گروه واجد فلسفۀ سیاسی خاص در دورۀ مشروطیت می‌دانند. در سال ۱۳۲۴ق، میرزا علی‌اصغر خان اتابک با قول تهیۀ متمم قانون اساسی، احداث بانک ملی، و تأسیس مجلس سنا؛ و در ۱۳۲۵ق، محمدعلی شاه با قول طرفداری از مشروطیت به‌عضویت آن درآمدند. هدف آن اصلاحات عمومی و تأسیس نهادهای سیاسی و اجتماعی به‌سبک اروپایی، و اجرای کارها با روش علمی بود. در ۱۳۲۵، انجمن حقوق که از مجامع اربعه بود، از آن انشعاب کرد. پس از ترور میرزا علی‌اصغر خان اتابک، میرزا عباس‌قلی‌خان به اتهام ترور دستگیر شد و اسناد و مدارک جامع آدمیت به دست مأموران شهربانی افتاد. پس از این واقعه، جامع آدمیت علنی شد. پس از به‌توپ بسته‌شدن مجلس، همراه با سایر انجمن‌ها تعطیل شد.