سیریک، شهر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
سیریک، شهر
استان هرمزگان
شهرستان سیریک
بخش مرکزی
جمعیت 5,۱37نفر (1395ش)
موقعیت ۱۱۵کیلومتری جنوب شرقی بندرعباس و ۷۱کیلومتری جنوب میناب، سر راه میناب به بندر جاسک
نوع اقلیم گرم و خشک
ارتفاع از سطح دریا حدود 5متر
برخی بناهای مهم قلعۀ سیریک (کلات میرحاجی)
نام لاتین Sirik
نمایی از اسکله‌های بندر سیریک

سیریک، شهر Sirik, city
(یا: بیابان) شهری ساحلی در استان هرمزگان، مرکز اداری شهرستان سیریک. با ارتفاع حدود پنج متر، در دشتی ساحلی در ۱۱۵کیلومتری جنوب شرقی بندرعباس و ۷۱کیلومتری جنوب میناب، سر راه میناب به بندر جاسک، قرار دارد. اقلیم آن گرم و خشک و جمعیت آن 5,۱37نفر است (۱۳9۵ش). بیشتر مردم این شهر سنی حنفی و بلوچند. شغل اکثر آنها صیادی و تجارت دریایی است. اسکلۀ چندمنظورۀ سیریک، به عنوان بزرگ‌ترین بندر تجاری و اسکلۀ چندمنظورۀ شرق استان هرمزگان، در سال‌های اخیر راه‌اندازی شده است.

دربارۀ وجه تسمیۀ سیریک اطلاعات دقیقی در دست نیست. این منطقه به علاوۀ بیشتر اراضی استان هرمزگان و کشور عمان کنونی، از سدۀ 5 تا 10ق بخشی از قلمرو ملوک هرمز بود؛ پس از آن در اوایل حکومت صفویه بیش از 100سال نیز پرتغالی‌ها در آنجا پایگاه داشتند؛ از زمان شاه عباس اول با پس راندن پرتغالی‌ها روستاهای سیریک جزو منطقۀ میناب (هرمز کهنه) بود؛ گاه در صورت وجود حکومت مرکزی مقتدر تحت نظر حکومت مرکزی و در غیر این صورت تحت نظر خوانین و حاکمان محلی اداره می‌شد. در اواخر دورۀ صفوی‌، دهستان‌ بیابان‌ و جاسک‌ را جاسکِ بیابان‌/ جاشک‌ بپایان‌ می‌نامیدند. در زمان حکومت قاجار این‌ ناحیه‌ زیر نظر میرهای‌ جاسک‌ بود که‌ عنوان‌ کلانتری‌ را از حاکم‌ بندرعباس‌ دریافت‌ می‌کردند. در دورۀ معاصر و در اولین تقسیمات کشوری (1316ش) جزو بندرعباس و در استان کرمان بود، و از سال 1333ش که میناب به شهرستان ارتقاء یافته، بیابان (مشتمل‌ بر دهستان‌های‌ بیابان‌ شرقی‌ و بیابان‌ غربی‌) یکی از بخش‌های تشکیل‌دهندۀ آن بوده است. در اوایل سال 1375ش، سیریک به عنوان مرکز این بخش به شهر ارتقاء یافت و نهایتاً در اواخر سال 1386ش بخش بیابان (ضمن تغییرات داخلی) به شهرستان سیریک تبدیل شد.

قلعۀ سیریک (کلات میرحاجی) در ۳کیلومتری شهر کنونی سیریک مربوط به سده‌های 8 - 10ق است.