قلیان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قَلیان

(یا: غلیان) وسیله‌ای برای دودکردن تنباکو، با مخزن آبِ معمولاً شیشه‌ای و آتش‌دانی بر سَر آن. در مخزن کوزه‌ای آن آب ریخته می‌شود و تنباکو در قسمت فوقانی در جایی مخصوص زیر زغال قرار می‌گیرد و از طریق نی‌پیچ انعطاف‌پذیر که به کنار این وسیله متصل است، دود با گذشتن از آب بالا کشیده می‌شود. کوزۀ آن از بلور، شیشه، و پوست کدو یا نارگیل تهیه می‌شد که امروزه نوع شیشه‌ای آن متداول است. به احتمال فراوان قلیان را ایرانیان پدید آوردند و سپس از ایران به هند، ترکیه و عراق رفته است. استعمال قلیان از دورۀ شاه‌عباس صفوی اول در میان ایرانیان معمول شد. در گذشته کشیدن قلیان مخصوص درباریان و اعیان بود و کم‌کم به درون مردم راه یافت. با رواج سیگار، قلیان از رونق افتاد و از اعتبار و اهمیت آن کاسته شد.