لیما، شهر (پرو)
| لیما، شهر (پرو) | |
|---|---|
| کشور | پرو |
| نام فارسی | لیما |
| نام لاتین | Lima |
| جمعیت | 10,092,000 نفر (2023) |
| موقعیت | 13کیلومتری بندر کایائو |
| ارتفاع از سطح دریا | 1,550 متر (بلندترین نقطه) |
| تولیدات و صنایع مهم | پارچه، پوشاک، مواد غذایی فرآوریشده، ماشینآلات و خودرو |
| برخی بناهای مهم | کلیسای سان پدرو (1638)، کلیسای سانتو دومینگو (1599)، و کلیسای سان فرانسیسکو (تکمیل اواسط دهۀ 1680)، دانشگاه ملی سان مارکوس(1551)، ویرانههای پاچاکاماک متعلق به 200م، ویرانههای کاخامارکیلیا (200 تا 800م) |
| مساحت | 2,672 کیلومتر مربع |

لیما، شهر (پرو)(Lima)
پایتخت و بزرگترین شهر پرو، بر رود ریماک[۱]، به فاصلۀ ۱۳کیلومتری بندر کایائو[۲]، در ساحل اقیانوس آرام. 10,092,000 نفر جمعیت دارد (2023) و مساحتش 2,672 کیلومتر مربع است. بلندترین نقطه آن در ارتفاع 1,550 متری از سطح دریا قرار دارد. مرکز سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی پرو است. بخش عمدۀ صنایع سنگین پرو در این شهر متمرکز شده و اشتغال عمدتاً در بخش دولتی است. پارچه، پوشاک، مواد غذایی فرآوریشده، ماشینآلات، و خودرو در این شهر تولید میشود. همچنین بخش عمدۀ صادرات و واردات پرو از طریق بندر کایائو صورت میگیرد. تعداد زیادی از پروییها به امید زندگی بهتر به این شهر مهاجرت کردهاند و اکنون حدود یکسوم جمعیت لیما در حلبیآبادهای اطراف شهر زندگی میکنند. برخی از مهمترین بناهای آن عبارتاند از کلیسای سان پدرو[۳] (۱۶۳۸)، کلیسای سانتو دومینگو[۴] (۱۵۹۹)، و کلیسای سان فرانسیسکو[۵] (تکمیل اواسط دهۀ ۱۶۸۰)، دانشگاه ملی سان مارکوس[۶] (۱۵۵۱)، از قدیمیترین دانشگاههای امریکای جنوبی، ویرانههای پاچاکاماک[۷]، متعلق به ۲۰۰م، و ویرانههای کاخامارکیلیا[۸] (۲۰۰ تا ۸۰۰م). فرانسیسکو پیسارو[۹]، فاتح اسپانیایی، در ژانویۀ ۱۵۳۵ این شهر را با نام سیوداد دِ لوس ریس[۱۰]، بهمعنی شهر پادشاهان[۱۱]، بنا کرد. از شکست امپراتوری اینکا[۱۲] بهدست اسپانیاییها، شهر لیما، پایتخت نایبالسلطنۀ پرو[۱۳]، منطقهای شامل سرزمینهای اسپانیا در امریکای جنوبی، شد و نزدیک به سه قرن اکثر فعالیتهای تجاری اسپانیا با امریکای جنوبی از طریق بندر کایائو صورت میگرفت. این شهر بهمنزلۀ مرکز تجاری و فرهنگی توسعه یافت و با کشف طلا و نقره در مناطق اطراف کوههای آند[۱۴] به شهری ثروتمند تبدیل شد. درخلال جنگهای استقلالطلبانه در امریکای جنوبی، پایگاه نظامی نیروهای سلطنتطلب بود که مخالف جدایی از اسپانیا بودند. در ۱۸۲۱، شهر لیما بهتصرف خوزه دِ سان مارتین[۱۵] درآمد و ۵ سال بعد پایتخت کشور مستقل پرو شد. در جنگ پاسیفیک[۱۶]، از ۱۸۸۱ تا ۱۸۸۳، شهر مزبور بهتصرف نیروهای شیلی درآمد و درخلال دهۀ ۱۹۸۰ صحنۀ بمباران و ترور و درگیری توسط نیروهای تروریستی بود. اگرچه ليما همچنان یکی از مهمترین شهرهای امریکای جنوبی بهشمار میرود، شکوه و جلال خود را بهسبب رشد بیرویۀ جمعیت، آلودگی، جنایت، و ناآرامیهای اجتماعی از دست داده است.