تخت سلیمان، مجموعه باستانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تَخت سُلِیمان، مجموعۀ باستانی

تَخت سُلِيمان، مجموعه باستاني

(یا: شیز؛ گَنزَک؛ گَنزِه؛ سِتوریق) مجموعه‌ای از چهار ایوان بزرگ و آتشکده پیرامون دریاچه‌ای طبیعی در روزگار ساسانیان، در نزدیکی شهرستان تَکاب در استان آذربایجان غربی. هم‌چنین آن را همان آتشکدۀ معروف آذَرگُشَسب در شیز می‌پندارند که ویژۀ شاهنشاهان و ارتشتاران ساسانی بود. شیز و مجموعۀ آتشکدۀ آذرگشسب در حملۀ سپاه روم به فرماندهی هِراکلیوس (هِرقِل) در اواخر سلطنت خُسرو پَرویز نابود و تاراج شد. در دوران حکومت اَباقاخان مغول، بر روی بقایای شیز باستان مجموعه‌ای از کاخ‌ها ساخته شد که از همان الگوی چهار ایوانی پیرامون دریاچه تبعیت کرده بود. مغولان به این جا سِتوریق می‌گفتند. علی‌اکبر سرافراز در کاوش‌های آن‌جا موفق به کشف خطوط اویغوری شد. کاخ‌های ستوریق به کاشی‌های لُعاب‌دار و اشعار فارسی آراسته‌اند. تخت سلیمان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.