نقاشی تک رنگ
نقاشی تَک‌رنگ (monochrome painting)
(یا: نقاشی مونوکروم) نیز مشهور به گریزای[۱]. نقاشی در مایه‌های خاکستری یا رنگ‌های خنثی. مونوکروم در نقاشی دو استفادۀ عمده دارد: برای زیرْرنگ‌گذاریِ[۲] نقاشی، و برای ایجاد جلوه‌های سه‌بعدی. زمانی نقاشی تکرنگ به‌طور وسیع، در زیرْرنگ‌گذاری به‌کار می‌رفت، و نقاش نخست مسائل طرح و رنگ را در زیرسازی حل می‌کرد، و سپس به رنگ نهایی می‌پرداخت؛ رنگ نهایی گاهی در چند لایۀ نازکِ شفاف بر روی زمینۀ تکرنگ قرار می‌گرفت. برای مثال نقاشان قدیم ایتالیا، رنگیزۀ[۳] سبز خاکی (وِرداتچو[۴]) را بر روی جسّو[۵]ی سفید استفاده می‌کردند. روبنس[۶] رنگیزۀ قهوه‌ای خاکی و نقاط روشن سفید را بر روی زمینۀ سفیدی به‌کار می‌بُرد که با خاکستری صدفی[۷] ملایمش کرده بود. از مونوکروم برای ایجاد نمای برجسته نیز استفاده کرده‌اند، به‌ویژه در نقاشی‌هایی که بستر معمارانه دارند. از نخستین نمونه‌های آن، پیکره‌هایی اثر یان وان آیک[۸] بر لوح بیرونی محجر محراب[۹] گِنت[۱۰]، و نقوش برجسته‌نمای مانتنیا[۱۱] در نقاشیمقدمه‌ای بر معرفی آیین کوبله در رم[۱۲] (۱۵۰۵ـ۱۵۰۶؛ نگارخانۀ ملی لندن[۱۳]) درخور ذکرند. در شیوه‌های باروک[۱۴] و روکوکو[۱۵]، اغلب در طراحیِ ریسه‌های گل[۱۶] و تزیینات دیگر، از این روش استفاده می‌کردند.