پیزا، شهر
| پیزا، شهر | |
|---|---|
| کشور | ایتالیا |
| نام فارسی | پیزا |
| نام لاتین | Pisa |
| جمعیت | 101هزار نفر |
| موقعیت | 70کیلومتری جنوب غربی فلورانس |
| تولیدات و صنایع مهم | صنایع گردشگری، علوم مهندسی و تولید شیشه و پارچه |
| برخی بناهای مهم | برج کج پیزا، کلیسای جامع مرمرین |
پیزا، شهر (Pisa)
واقع در توسکانِ[۱] ایتالیا، بر رود آرنو[۲]، به فاصلۀ ۷۰کیلومتری جنوب غربی فلورانس[۳]، با ۱۰۱هزار نفر جمعیت (۱۹۹۱). دارای صنایع گردشگری، علوم مهندسی، و تولید شیشه و پارچه است. برج کج پیزا[۴]، (تعمیر در ۱۹۹۰) ۵۵ متر ارتفاع و حدود پنج متر از خط قائم انحراف دارد. پی آن فقط سه متر است و بر زمینی بی‌ثبات ساخته شده است. پیزا در قرن ۱۱ تا ۱۲م جمهوری دریایی بود. کلیسای جامع آن از قرون ۱۱ـ۱۲م و دانشگاه آن از ۱۳۳۸م برجا مانده است. گالیله[۵] در این شهر زاده شد. میدان میراکولی[۶]، میدان برج پیزا است، که روی بیش از ۷۰ متر از لایه‌هایی از رُس و ماسه ساخته شده است و به‌آهستگی در برخی از نقاط نشست می‌کند؛ کج‌بودن برج ناشی از آن است که روی یکی از این بخش‌های نرم‌تر بنا شده است. در ۱۹۹۵ حلقه‌ای بتونی اطراف پایۀ بنا ایجاد و به لایه‌ای از شن و ماسه در عمق ۵۰متری متصل شد. احداث این برج را در ۱۱۷۴م آغاز کردند و زمانی‌که ارتفاع آن به ۱۰,۶متر رسید، کم‌کم کج شد؛ مهندسین برای صاف‌کردن آن تلاش بسیاری کردند؛ تخته‌سنگ‌های مرمر با عرض‌های مختلف به‌کار بردند، در طبقۀ دهم تخته‌سنگ‌های شمالی، دَه سانتی‌متر ضخیم‌تر از تخته‌سنگ‌های جنوبی بودند. اکنون، برج ۵.۵ درجه از خط قائم در شمال و ۵.۲ متر به جنوب مایل شده است، اما اندازۀ زاویۀ آن در طول روز متفاوت است، زیرا گرمای خورشید بر آن اثر می‌گذارد. در ۱۹۹۰ دولت ایتالیا برای کاهش کجی برج مزبور به میزان دَه درصد، برنامه‌ای طرح کرد. کلیسای جامع مرمرین (آغاز احداث ۱۰۶۳م)، با گنبد و نمای زیبا، درهای برنزی و سکوی خطابه (۱۲۶۰م)، و تعمیدگاهی با گنبد مخروطی (۱۱۵۳م) از دیگر بناهای میدان میراکولی محسوب می‌شوند. پیزا که زمانی تابع روم بود، در قرن ۱۱م به جمهوری نیرومندی تبدیل شد، که کُرس[۷]، ساردنی[۸]، و جزایر بالئار[۹] را نیز دربر می‌گرفت. شکست سنگین ناوگان پیزا از جنووا (۱۲۸۴م) سبب ضعف شهر شد. این شهر در ۱۴۰۵م به فلورانس فروخته شد. فلورانسی‌ها با حمایت فرانسویان، جمهوری کوتاه‌مدتِ بعد آن را سرنگون کردند (۱۴۰۹م).