کرمان، توکل

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

کرمان، توکل (تعِز 1979م- ) Tawakkol Karman


(نام کامل: توکل عبدالسلام خالد کَرمان) بانوی فعّال سیاسی و اجتماعی یمنی و برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل. از تباری ترکیه‌ای‌ست و تابعیت هر دو کشور را نیز دارد. در 1999 لیسانس بازرگانی را از دانشگاه علوم و فناوری صنعاء دریافت کرد و دکترای روان‌شناسی تربیتی را نیز از دانشگاه صنعاء اخذ نمود. وی به مخالفت با نظام علی عبدالله صالح که حدود 33 سال ادامه یافت شهرت یافته است.

در سال 2005 سازمان زنان روزنامه‌نگار آزاد را تأسیس کرد که نقش جدی‌ای در دفاع از آزادی رسانه‌ها، حقوق بشر و مبارزه با سیاست سرکوب نظام علی عبدالله صالح داشت. در سال 2007 در مقاله‌ای که در روزنامه‌ی الثوری (ارگان حزب سوسیالیست یمن) منتشر کرد خواستار برچیده‌ شدن نظام موجود و جایگزینی نظامی کاملاً دموکراتیک شد. روزنامه‌ی تایمز امریکا او را در رتبه‌ی نخست زنان انقلابی تاریخ قرار داد و سازمان خبرنگاران بدون مرز وی را یکی از هفت زنی دانست که سبب تغییر در جهان شدند.

کرمان، ده‌ها تحصن و راه‌پیمایی اعتراض‌آمیز را در صنعاء مدیریت کرد و همراه دیگر فعالان سیاسی، ایده‌ی تظاهرات هفتگی در مقابل نخست‌وزیری را پیاده نمود و در نتیجه نام محل تظاهرات هفتگی به «میدان آزادی» تغییر یافت. در سال 2011 به اتهام برپایی تجمعات و راه‌پیمایی‌های غیرقانونی و بر هم زدن نظم و امنیت دستگیر شد. دستگیری وی سبب اوج‌گیری اعتراضات در فوریه همان سال و نهایتا کناره‌گیری علی عبدالله صالح از قدرت گردید. کرمان یکی از چهره‌های مؤثر این انقلاب بود و در همان سال به عنوان نخستین زن عرب برنده‌ی جایزه‌ی صلح نوبل معرفی شد. سازمان ملل وی را در کنار 25 شخصیت بین‌المللی دیگر به عضویت کمیسیون مشورتی تدوین اهداف و توسعه در سطح جهانی در آورد. سفارت امریکا در یمن نیز به خاطر نقش کرمان در مخالفت با سیاست‌های ناقض حقوق بشر و مبارزه برای آزادی عمومی نظام سیاسی یمن به وی جایزه‌ی شجاع اهدا کرده است.