ابن میثم بحرانی، کمال الدین (۶۳۶ ق ـ پس از ۶۸۱ ق)

کمال الدین بن میثم بحرانی;
زادروز	۶۳۶ق;
درگذشت	پس از ۶۸۱ق
ملیت	عرب
شغل و تخصص اصلی	محدث، فقیه و متکلم
آثار	اِستِقصاءُ‌النَّظَر فی الامامة؛ مِنهاجُ‌العارفین فی شرحِ کلماتِ امیر‌المؤمنین (تهران، ۱۳۹۰ق)؛ قواعِدُ‌المَرام فی‌ علمِ ‌الکلام (قم، ۱۳۹۸ق)
گروه مقاله	دین اسلام

ابن مِیْثَم بَحْرانی، کمال‌الدین (۶۳۶ ق ـ پس از ۶۸۱ ق)

(کمال الدین میثم بن علی بن میثم بحرانی) محدث، فقیه و متکلم مشهور شیعی، در بحرین متولد شد و مزار وی نیز در این شهر است. از خواجه نصیر‌الدین طوسی کلام آموخت و خواجه از وی فقه و اصول فراگرفت. نزد علی بن سلیمان بحرانی درس خواند. به دعوت علمای عراق از بحرین به حله رفت و پس از سال‌ها اقامت در حله و عتبات عالیه به ایران آمد و در پایان زندگی به زادگاهش بحرین بازگشت. غیاث‌الدین سید عبدالکریم داوودی حلی و سدیدالدین یوسف حلی (پدر علامه حلی) از شاگردان وی بودند. شهرت عمدۀ ابن میثم در کلام است و در شرحی که بر نهج‌البلاغه نوشته، روش کلامی و فلسفی در پیش گرفته است. در طرح مسائل به روش خواجه نصیر در تجریدالاعتقاد نظر داشته و مستند استدلال‌های او بیشتر عقل است نه نقل. بر شناخت عقلی خداوند تأکید داشت و این که این شناخت از راه تقلید و نقل حاصل نمی‌شود. شیخ سلیمان بن عبدالله بحرانی، رسالۀ السلافة‌البهیة فی‌الترجمة‌‌المیثمیة را در شرح حال او نوشته، که در جلد یکم کشکول شیخ یوسف بحرانی آمده است. ابن میثم بر نهج‌البلاغه سه شرح صغیر، متوسط و کبیر نوشت. از دیگر آثارش: اِستِقصاءُ‌النَّظَر فی الامامة؛ مِنهاجُ‌العارفین فی شرحِ کلماتِ امیر‌المؤمنین (تهران، ۱۳۹۰ق)؛ قواعِدُ‌المَرام فی‌ علمِ ‌الکلام (قم، ۱۳۹۸ق).