گیبرتی، لورنتسو (۱۳۷۸ـ۱۴۵۵م)
گیبِرْتی، لورِنْتْسو (۱۳۷۸ـ۱۴۵۵م)(Ghiberti, Lorenzo)
مجسمه‌ساز و طلاساز ایتالیایی. در ۱۴۰۲م سفارش اجرای یک جفت در، از مفرغ مطلّا[۱]، برای تعمیدگاه کلیسای جامع فلورانس[۲] را در مسابقه‌ای از آن خود کرد. از ۱۴۲۵ تا ۱۴۵۲م جفت دوّمی از این در را با نام دروازه‌های بهشت[۳] ساخت، که از شاهکارهای رنسانس آغازین[۴] ایتالیا به‌شمار می‌رود. مهارت او در ترکیب‌بندی و برجسته‌نمایی، و تأثیر از الگوهای کلاسیک، در این آثار مشهود است. در حدود ۱۴۵۰م کتاب تفاسیر هنری[۵] را نوشت که کهن‌ترین زندگی‌نامۀ خودنوشتِ برجا مانده از یک هنرمند، و منبع مهمی از اطلاعات هنری عصر اوست. گرچه گیبرتی سفارش‌های دیگری نیز دریافت کرد، در تمام دوران فعالیت هنری‌اش به‌کار بر روی درهای مفرغی تعمیدگاه کلیسای سانتا ماریا دل فیوره[۶] در فلورانس اشتغال داشت. بر روی درهای شمالی[۷]، که اولین گروه از درها بودند، بیش از بیست سال کار کرد؛ این جفت در، ۲۸ قاب‌بند از مفرغ مطلّا و صحنه‌هایی از کتاب عهد جدید[۸] را دربر می‌گیرد. تصاویر درها، علاوه‌بر آن‌که نشان‌دهندۀ آگاهی از نوآوری‌های هنری رنسانس‌اند، جنبه‌ای پرتوان از گوتیک بین‌المللی[۹] را نیز حفظ کرده‌اند. بلافاصله پس از تکمیل آن‌ها در ۱۴۲۴م، گیبرتی کار بر روی درهای شرقی[۱۰] را آغاز کرد، که ۲۷ سال به‌طول انجامید؛ این درها نیز از مفرغ مطلا و ده قاب‌بند بزرگ‌تر، ساخته شده‌اند و صحنه‌هایی از کتاب عهد عتیق[۱۱] را بازمی‌نمایند. ویژگی‌های رنسانسی در این قاب‌بندها بارزترند. گیبرتی در فلورانس به‌دنیا آمد، و نخست طلاسازی آموخت. میکلانژ آثار گیبرتی را بسیار ستود، و درهای شرقی او را دروازه‌های بهشت خواند، که امروز بیشتر به این نام شناخته می‌شوند.