اسید آمینه
اسید آمینه (amino acid)
(یا: آمینو اسید) نوعی مولکول‌های آلی محلول در آب، که عمدتاً از کربن، اکسیژن، هیدروژن، و نیتروژن تشکیل شده‌اند و هم گروه بازی آمینو (NH۲) و گروه اسیدی کربوکسیل (COOH) را دربرمی‌گیرند. اسیدهای آمینه مولکول‌های کوچکی‌اند که می‌توانند از غشاها عبور کنند. هرگاه دو یا چند اسید آمینه به‌هم متصل شوند، پپتید[۱] نامیده می‌شوند. پروتئین‌ها[۲] از زنجیرهای پپتیدی ساخته شده‌اند که با شکل مشخصی چین‌خورده یا پیچیده باشند. پروتئین‌های بسیار متفاوتی در یاخته‌های موجودات زنده یافت می‌شوند، اما همۀ این پروتئین‌ها فقط از بیست اسید آمینه ساخته شده‌اند که با آرایش‌های مختلف به‌هم متصل‌اند. با این همه، انواع دیگر آمینواسید نیز به‌ندرت در طبیعت یافت می‌شوند. انسان هشت اسید آمینه اساسی را نمی‌تواند در بدن خود بسازد و باید آن‌ها را با تغذیه به‌دست آورد. کودکان به دو اسید آمینه دیگر هم نیاز دارند که برای بزرگ‌سالان ضروری نیست. جانوران چند اسید آمینه آماده در جیرۀ غذایی خود لازم دارند، اما گیاهان سبز می‌توانند همۀ اسیدهای آمینه را که نیاز دارند، از مولکول‌های ساده‌تر بسازند. گیاهان به این منظور به انرژی خورشید و مواد معدنی، ازجمله نیترات‌های موجود در خاک، متکی‌اند. اسیدهای آمینه ترکیباتی آلی، خنثی، و جزء سازندۀ پروتئین‌هایند. به‌همین سبب جزء مولکول‌های حیاتی طبقه‌بندی می‌شوند. بیست نوع اسید آمینۀ عمده کشف شده است که شامل کربن[۳]، اکسیژن، هیدروژن و نیتروژن‌اند. هر اسید آمینه دارای ساختاری مرکزی مشتمل بر دو اتم کربن، دو اتم اکسیژن، یک اتم نیتروژن، و چهار اتم هیدروژن است که یک گروه متغیر R به آن وصل می‌شود. در گلی‌سین[۴]، گروه R تک اتم هیدروژن است و در آلانین[۵] گروه R از یک اتم کربن و سه اتم هیدروژن تشکیل شده است.