سیریک، شهرستان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سیریک، شهرستان (County) Sirik

واقع در مناطق جنوبی ایران در سواحل شرقی تنگۀ هرمز، در نیمۀ شرقی استان هرمزگان، با مرکزیت اداری شهر سیریک. در اواخر سال 1386ش، بنابر مصوبۀ هیأت دولت در تاریخ 18 آذر 1386ش، ضمن تغییرات و اصلاحاتی در بخش بیابان و انتزاع آن از شهرستان میناب ایجاد شده است. دربارۀ وجه تسمیۀ سیریک اطلاعی در دست نیست. این منطقه به علاوۀ بیشتر اراضی استان هرمزگان و کشور عمان کنونی، از سدۀ 5 تا 10ق بخشی از قلمرو ملوک هرمز بود؛ پس از آن در اوایل حکومت صفویه بیش از 100سال نیز پرتغالی‌ها در آنجا پایگاه داشتند؛ از زمان شاه عباس اول با پس راندن پرتغالی‌ها روستاهای سیریک جزو میناب بود؛ گاه در صورت وجود حکومت مرکزی مقتدر تحت نظر حکومت مرکزی و گاه تحت نظر خوانین و حاکمان محلی اداره می‌شد. عمدۀ آثاری که در شهرستان سیریک برجای مانده، از آبادانی برخی از روستاها و لنگرگاه‌ این منطقه از زمان صفویه به بعد نشان دارد. در اواخر دورۀ صفوی‌، دهستان‌ بیابان‌ و جاسک‌ را جاسکِ بیابان‌/ جاشک‌ بپایان‌ می‌نامیدند. در زمان حکومت قاجار این‌ ناحیه‌ زیر نظر میرهای‌ جاسک‌ بود که‌ عنوان‌ کلانتری‌ را از حاکم‌ بندرعباس‌ دریافت‌ می‌کردند. در دورۀ معاصر و از سال 1333ش که میناب به شهرستان ارتقاء یافته، بیابان (مشتمل‌ بر دهستان‌های‌ بیابان‌ شرقی‌ و بیابان‌ غربی‌) یکی از بخش‌های تشکیل‌دهندۀ آن بوده است. در اوایل سال 1375ش، سیریک به عنوان مرکز این بخش به شهر ارتقاء یافت و همچنان که در ابتدا گفته شد، در اواخر سال 1386ش بخش بیابان به شهرستان تبدیل شد.