عدل، مصطفی (تبریز ۱۲۶۱ـ۱۳۲۸ش)

عدل‌، مصطفی‌ (تبریز ۱۲۶۱ـ۱۳۲۸ش)

عدل‌، مصطفي‌

از دولتمردان و رجال سیاسی ایران در دورۀ قاجار و پهلوی. عدل فرزند حاج‌ ابراهیم‌ خلیل‌ (منصورالسلطنه‌) بود که پس‌ از تحصیلات‌ مقدماتی،‌ عازم‌ مصر و سپس‌ فرانسه‌ شد. در ۱۲۸۲ش به‌ استخدام‌ وزارت‌ امورخارجه‌ درآمد و در ۱۲۸۶ش به‌ وزارت‌ عدلیه‌ انتقال‌ یافت‌. در این‌ زمان‌، کتاب‌ حقوق‌ اساسی‌ را نوشت‌ و از آن‌ پس‌‌ استاد‌ مدرسۀ‌ علوم‌ سیاسی‌ شد. در دولت‌ سیدضیاءالدین‌ طباطبایی،‌ به‌ کفالت‌ وزارت‌ عدلیه‌ منصوب‌ (۱۲۹۹ش‌) و سپس‌ به‌ وزارت‌ امورخارجه‌ منتقل‌ شد. در ۱۳۱۴ش وزیرمختار‌ ایران‌ در ژنو و نیز نمایندۀ دائمی‌ ایران‌ در جامعۀ‌ ملل‌ شد‌ و به‌ هنگام‌ بازگشت‌ به‌ ایران‌ (۱۳۱۶ش‌) چندی‌ عهده‌دار کفالت‌ وزارت‌ امورخارجه‌ بود. در ۱۳۱۷ش وزیرمختار ایران‌ در ایتالیا شد. در ۱۳۲۰ش در دولت‌ محمدعلی‌ فروغی‌ و پس‌ از آن‌ در دولت‌ علی‌ سهیلی،‌ به‌ وزارت‌ فرهنگ‌ رسید و به‌ هنگام‌ نخست‌وزیری‌ دوم سهیلی‌ (۱۳۲۲ش‌) و محمد ساعد، وزیر مشاور آنان‌ بود. در ۱۳۲۳ش با تشکیل‌ کابینۀ‌ مرتضی‌قلی‌ بیات‌ وزیر دادگستری‌ و در کابینه‌های‌ اول‌ ابراهیم‌ حکیمی‌ و محسن‌ صدر نیز وزیر مشاور بود. مصطفی‌ عدل‌ در ۱۳۲۶ش به‌هنگام‌ نخست‌وزیری‌ احمد قوام‌ نخست‌وزیر دادگستری‌ و سپس‌ وزیر مشاور گردید. وی‌ در کابینه‌های‌ هژیر و ساعد نیز در همین‌ سِمت‌ باقی‌ بود و سرانجام‌ براثر بیماری‌ سرطان‌ درگذشت‌.