زبرخان، شهرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(صفحه‌ای تازه حاوی «زبرخان، شهرستان (County) Zaveh واقع در مناطق مرکزی استان خراسان رضوی، به مرکزیت شهر قدمگاه. در نیمۀ دوم سال 1399ش بنابر مصوبۀ هیأت دولت در جلسۀ 21 اردیبهشت 1399ش، با انتزاع بخش زبرخان از شهرستان نیشابور، تشکیل...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
زبرخان، شهرستان  (County) Zaveh
زبرخان، شهرستان  (County) Zeberkhan


واقع در مناطق مرکزی [[خراسان رضوی، استان|استان خراسان رضوی]]، به مرکزیت شهر [[قدمگاه]]. در نیمۀ دوم سال 1399ش بنابر مصوبۀ هیأت دولت در جلسۀ 21 اردیبهشت 1399ش، با انتزاع بخش زبرخان از [[نیشابور، شهرستان|شهرستان نیشابور]]، تشکیل شده است. تاریخ این منطقه به لحاظ سیاسی و جغرافیایی به دلیل واقع بودن در ولایت/ناحیۀ تاریخی نیشابور به نیشابور بسته است. از سویی دیگر در زمانۀ کنونی به علت در مسیر مواصلاتی شهرهای سایر نقاط ایران به [[مشهد، شهر|مشهد]] قرار داشتن نیز این شهرستان حایز اهمیت است؛ اگرچه نه تنها شهرستان کنونی [[مشهد، شهرستان|مشهد]]، بلکه مناطق گسترده‌ای از خراسان بزرگ، طی بیش از هزار و چندصدسال (از زمان [[ساسانیان|ساسانیان)]]، جزو ولایت نیشابور بوده است. زبرخان در تقسیمات کشوری ۱۲۸۵ش دهستانی در ایالت خراسان بود؛ در دورۀ معاصر و در سال 1329ش دهستانی در نیشابور ذکر شده؛ در سال 1335 بخش قدمگاه با دهستان‌های اردوغش، اسحاق‌آباد و زبرخان یکی از بخش‌های چهارگانۀ نیشابور بود؛ در سال 1355 خروعلیا به عنوان شهر شناخته شد، اما در سرشماری سال 1365 این آبادی به عنوان روستا ذکر شده است؛ در سرشماری‌های بعدی زبرخان همچنان یکی از بخش‌های شهرستان نیشابور بوده، تا سال 1399ش که نهایتاً به شهر ارتقاء یافته است.  
واقع در مناطق مرکزی [[خراسان رضوی، استان|استان خراسان رضوی]]، به مرکزیت شهر [[قدمگاه]]. در نیمۀ دوم سال 1399ش بنابر مصوبۀ هیأت دولت در جلسۀ 21 اردیبهشت 1399ش، با انتزاع بخش زبرخان از [[نیشابور، شهرستان|شهرستان نیشابور]]، تشکیل شده است. تاریخ این منطقه به لحاظ سیاسی و جغرافیایی به دلیل واقع بودن در ولایت/ناحیۀ تاریخی نیشابور به نیشابور بسته است. از سویی دیگر در زمانۀ کنونی به علت در مسیر مواصلاتی شهرهای سایر نقاط ایران به [[مشهد، شهر|مشهد]] قرار داشتن نیز این شهرستان حایز اهمیت است؛ اگرچه نه تنها شهرستان کنونی [[مشهد، شهرستان|مشهد]]، بلکه مناطق گسترده‌ای از خراسان رضوی و شمالی کنونی، طی بیش از هزار و چندصدسال (از زمان [[ساسانیان|ساسانیان)]]، جزو ولایت نیشابور بوده است. زبرخان در تقسیمات کشوری ۱۲۸۵ش دهستانی در ایالت خراسان بود؛ در دورۀ معاصر و در سال 1329ش دهستانی در نیشابور ذکر شده؛ در سال 1335 بخش قدمگاه با دهستان‌های اردوغش، اسحاق‌آباد و زبرخان یکی از بخش‌های چهارگانۀ نیشابور بود؛ در سال 1355 خروعلیا به عنوان شهر شناخته شد، اما در سرشماری سال 1365 این آبادی به عنوان روستا ذکر شده است؛ در سرشماری‌های بعدی زبرخان همچنان یکی از بخش‌های شهرستان نیشابور بوده، تا سال 1399ش که نهایتاً به شهر ارتقاء یافته است. شهرستان زبرخان متشکل است از 2 بخش، 4 دهستان (با بیش از 60 روستای مسکونی) و 4 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستان‌های زبرخان و اردوغش<ref>Ordughesh</ref>، و شهرهای خرو<ref>Kharv</ref>، دررود<ref>Darrud</ref> و قدمگاه به مرکزیت شهر قدمگاه)، بخش اسحاق‌آباد (مشتمل بر دهستان‌های اسحاق‌آباد و حشمتیه، به مرکزیت شهر اسحاق‌آباد). شهرهای این شهرستان به ترتیبی که پیش‌تر آمد در سال‌های 1378، 1342، 1375 و 1400ش به شهر ارتقاء یافته‌اند. از آنجا که این شهرستان پس از سرشماری سراسری سال 1395ش تشکیل شده است، مطابق با جمعیت بخش زبرخان در سال مذکور، جمعیت آن 56,635نفر است؛ طبق اطلاعات مرکز آمار ایران و براساس سرشماری مذکور، حدود 47درصد ساکنان شهرستان شهرنشین و حدود 53درصد روستانشین بوده‌اند. شهرستان زبرخان در غرب با [[نیشابور، شهرستان|شهرستان نیشابور]]، در شمال غربی با شهرستان گلبهار، در شمال با شهرستان طرقبه شاندیز<ref>Torqabeh - Shandiz</ref>، در شرق با [[مشهد، شهرستان|شهرستان مشهد]]، و در جنوب با شهرستان‌های [[تربت حیدریه، شهرستان|تربت حیدریه]] و میان‌جلگه<ref>Miyan Jolgeh</ref> محدود شده است. 
----
----



نسخهٔ ‏۱ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۲۳

زبرخان، شهرستان (County) Zeberkhan

واقع در مناطق مرکزی استان خراسان رضوی، به مرکزیت شهر قدمگاه. در نیمۀ دوم سال 1399ش بنابر مصوبۀ هیأت دولت در جلسۀ 21 اردیبهشت 1399ش، با انتزاع بخش زبرخان از شهرستان نیشابور، تشکیل شده است. تاریخ این منطقه به لحاظ سیاسی و جغرافیایی به دلیل واقع بودن در ولایت/ناحیۀ تاریخی نیشابور به نیشابور بسته است. از سویی دیگر در زمانۀ کنونی به علت در مسیر مواصلاتی شهرهای سایر نقاط ایران به مشهد قرار داشتن نیز این شهرستان حایز اهمیت است؛ اگرچه نه تنها شهرستان کنونی مشهد، بلکه مناطق گسترده‌ای از خراسان رضوی و شمالی کنونی، طی بیش از هزار و چندصدسال (از زمان ساسانیان)، جزو ولایت نیشابور بوده است. زبرخان در تقسیمات کشوری ۱۲۸۵ش دهستانی در ایالت خراسان بود؛ در دورۀ معاصر و در سال 1329ش دهستانی در نیشابور ذکر شده؛ در سال 1335 بخش قدمگاه با دهستان‌های اردوغش، اسحاق‌آباد و زبرخان یکی از بخش‌های چهارگانۀ نیشابور بود؛ در سال 1355 خروعلیا به عنوان شهر شناخته شد، اما در سرشماری سال 1365 این آبادی به عنوان روستا ذکر شده است؛ در سرشماری‌های بعدی زبرخان همچنان یکی از بخش‌های شهرستان نیشابور بوده، تا سال 1399ش که نهایتاً به شهر ارتقاء یافته است. شهرستان زبرخان متشکل است از 2 بخش، 4 دهستان (با بیش از 60 روستای مسکونی) و 4 شهر: بخش مرکزی (مشتمل بر دهستان‌های زبرخان و اردوغش[۱]، و شهرهای خرو[۲]، دررود[۳] و قدمگاه به مرکزیت شهر قدمگاه)، بخش اسحاق‌آباد (مشتمل بر دهستان‌های اسحاق‌آباد و حشمتیه، به مرکزیت شهر اسحاق‌آباد). شهرهای این شهرستان به ترتیبی که پیش‌تر آمد در سال‌های 1378، 1342، 1375 و 1400ش به شهر ارتقاء یافته‌اند. از آنجا که این شهرستان پس از سرشماری سراسری سال 1395ش تشکیل شده است، مطابق با جمعیت بخش زبرخان در سال مذکور، جمعیت آن 56,635نفر است؛ طبق اطلاعات مرکز آمار ایران و براساس سرشماری مذکور، حدود 47درصد ساکنان شهرستان شهرنشین و حدود 53درصد روستانشین بوده‌اند. شهرستان زبرخان در غرب با شهرستان نیشابور، در شمال غربی با شهرستان گلبهار، در شمال با شهرستان طرقبه شاندیز[۴]، در شرق با شهرستان مشهد، و در جنوب با شهرستان‌های تربت حیدریه و میان‌جلگه[۵] محدود شده است.


  1. Ordughesh
  2. Kharv
  3. Darrud
  4. Torqabeh - Shandiz
  5. Miyan Jolgeh