ازمیر: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:11220800-2.jpg|بندانگشتی|برج ساعت ازمير]]

(یا: اسمیرنا، با نام سابق اسموْرِنه<ref>Smyrna </ref>) شهر، بندر، و پایگاه دریایی [[ترکیه]]، بر کرانه‌های [[اژه، دریای|دریای اژه]]، با ۲,۹۶۵,۹۰۰ نفر جمعیت (۲۰۱۹). ازمیر در ارتفاع ۲ متری از سطح دریا واقع شده است. سومین شهر پرجمعیت ترکیه و از مهم‌ترین بندرهای کشور مزبور است. صنایع آن عبارت‌اند از تولید فولاد، لوازم الکترونیکی، و پلاستیک. مشهورترین نمایشگاه تجاری [[خاورمیانه]] سالیانه در این شهر برپا می‌شود. از مراکز بازرگانی، صنعتی، و جهانگردی و نیز مقرّ فرماندهی جنوب شرقی<ref> SE Command </ref> [[سازمان پیمان آتلانتیک شمالی]] (ناتو)<ref>(North Atlantic Treaty Organization (NATO</ref> است. شهرک تفریحی، چشمه، و بقایای شهر باستانی اِفِس ([[افسوس|اِفِسوس]]<ref>Ephesus</ref>) از جاذبه‌های جهانگردی آن است. یونانیان در حدود ۱۰۰۰پ‌م این شهر را بنا کردند و از دوران باستان با اِفِسوس و [[پرگامون]]<ref> Pergamum </ref> بر سر اول ـ شهری آسیا رقابت می‌کرد. ائولین‌ها، [[ایونی ها|ایونی‌ها]]، و لیدیایی‌ها بر آن حکم رانده‌اند. در قرن ۴م بخشی از امپراتوری روم شرقی شد. از قرن ۵ تا ۹ق/۱۱ تا ۱۵م متناوباً بین [[بیزانس، امپراتوری|بیزانس]] و [[عثمانی، امپراتوری|عثمانی]] دست به دست می‌شد. [[تیمور لنگ]]<ref>Tamerlane</ref> در ۸۰۵ق/۱۴۰۲م آن را ویران کرد و ترک‌ها در ۸۲۸ق/۱۴۲۴م آن را تصرف کردند. در [[جنگ جهانی اول]] در تصرف یونانی‌ها بود و به موجب [[پیمان سور|پیمان سِور]] به یونان واگذار شد. در قرن ۱۰ق/۱۶م به مرکز تجاری بین‌المللی تبدیل شد، که به زیان [[ونیز]] بود. در ۱۹۱۹ یونانیان و در ۱۹۲۲ مجدداً ترک‌ها آن را تصرف کردند و در همان سال، در آتش‌سوزی مهیبی تقریباً ویران شد. بر طبق [[پیمان لوزان]] (۱۹۲۳)، حاکمیت ترکیه بر آن به رسمیت شناخته شد.