بیضا، شهرستان
بیضا، شهرستان (County) Beyza
واقع در نواحی شمال غربی استان فارس، به مرکزیت شهر بیضا. مشتمل است بر دو بخش مرکزی (شامل دهستانهای بیضا و کوشکهزار، به مرکزیت شهر بیضا) و بخش بانش (شامل دهستانهای بانش و دشمنزیاری، به مرکزیت روستای بانش). از آنجا که این شهرستان پس از سرشماری سراسری سال 1395ش تشکیل شده است اطلاعی از جمعیت دقیق آن در دست نیست؛ اما با احتساب جمعیت بخش بیضا (پیش از شهرستان شدن) جمعیت آن حدود 40,000نفر برآورد میشود. شهرستان بیضا از شمال و شرق با شهرستان مرودشت، از جنوب شرقی با شهرستان زرقان، از جنوب با شهرستان شیراز و از غرب با شهرستان سپیدان محدود شده است. این شهرستان براساس تصویبنامۀ هیأت دولت در جلسۀ ۱۰ مهر ۱۳۹۸ش، با انتزاع بخش بیضا از شهرستان سپیدان ایجاد شده است.
آبادیهای شهرستان بیضا در ارتفاعات پست (دشتهای) میانکوهیِ رشتهکوههای زاگرس بنا شدهاند و آب و هوای این شهرستان معتدل، با زمستانهای سرد و تابستانهای گرم و از حیث بارندگی جزو مناطق نیمهخشک ایران است. کوههای گر، مُور، شِش پیر و نِسا مهمترین ارتفاعات آن هستند و رودهای فصلی اردکان و شش پیر و رود کر که در نواحی شمال شرقی آن جریان دارد، بهعلاوۀ چندین قنات و چشمههای پرشمار، آب زمینهای کشاورزی آن را تأمین میکنند. مردم این شهرستان شیعۀ دوازدهامامیاند، ساکنان غربی آن به زبان لری و باقی مناطق به زبانهای فارسی و ترکی سخن میگویند. عمدۀ جمعیت این شهرستان از عشایر ایل قشقایی هستند که در دورۀ رضاشاه و پس از آن در این مناطق یکجانشین شدهاند. مهمترین محصولات کشاورزی آنها گندم، جو، بُنشن، انگور، سیب و مرکبات، و گلیم و قالی از مصنوعات دستی مردم بیضا است.