جنگ های هرات

جنگ‌های هرات (Herat Wars)

عنوان یک رشته جنگ میان ایران و افغان‌ها در دورۀ قاجاریه، برای بازپس‌گیری هرات. در سال 1249ق عباس میرزا از طرف فتحعلی‌شاه به هرات حمله کرد تا حاکم آن شهر را به تبعیت از دولت مرکزی وادارد. اما به‌دنبال بیماری فتحعلی‌شاه و نیز مرگ ناگهانی عباس‌میرزا، سپاه ایران از محاصره هرات دست کشید و به تهران بازگشت. محمدشاه قاجار در 1253ق مجدداً هرات را محاصره کرد اما با تهدید و مداخلۀ انگلیس مواجه شد و پس از تلفات و خسارات فراوان دست از محاصرۀ آن کشید. سلطان مراد میرزا حسام‌السلطنه والی خراسان، در 1272ق عازم تصرف هرات شد و پس از چند ماه جنگ و محاصره و دستور اکید ناصرالدین شاه، آن شهر را در ماه صفر 1273ق به تصرف درآورد. اما این‌بار هم انگلیس با لشکرکشی به بنادر و جزایر جنوب ایران و تصرف بوشهر و پیشروی به‌سوی شیراز موجب انصراف ایران از نگهداری هرات گردید و براساس عهدنامۀ صلح پاریس که در 1273ق میان ایران و انگلیس منعقد شد، قوای ایران هرات را تخلیه کرد و این سرزمین برای همیشه از ایران جدا شد.