آپلس
آپِلِس (قرن ۴پ‌م)(Apelles)
| آپلس Apelles | |
|---|---|
| ملیت | یونانی |
| شغل و تخصص اصلی | نقاش |
| دوره | قرن ۴پ‌م |
| آثار | الهه زیبایی از دریا برمی آید؛ اسکندر آذرخش را چون شمشیری در دست به جولان درمی‌آورد |
| گروه مقاله | نگارگری و مجسمه‌سازی جهان |
نقاش یونانی. از مشهورترین هنرمندان روزگار باستان بود. از آثارش نمونه‌ای باقی نمانده، ولی از قرار معلوم واقع‌نمایی فوق‌العادۀ نقاشی‌هایش تحسین‌برانگیز بوده‌اند. نقاش دربار فیلیپ دوم مقدونی[۱] بود، و با همان سِمت در دستگاه پسرش، اسکندر_مقدونی[۲] نیز به خدمت ادامه داد و جز او هیچ نقاش دیگری اجازۀ تک‌چهره‌سازی از اسکندر را نداشت. آپلس در کارگاه هنری پامفیلوس[۳] (شکوفایی ح ۳۹۰ـ۳۵۰پ‌م) در سیکیون[۴]، نزدیک کورنت[۵]، نقاشی آموخت که از مراکز عمدۀ نقاشی یونان بود. از ویژگی‌های کارش، ترکیب‌بندی ماهرانه، واقع‌گرایی[۶] حیرت‌انگیز، توانایی القای فضای سه‌بعدی بر روی سطح دوبعدی، و مهارت در سایه‌روشن[۷]، درخور ذکرند. پلینی[۸]، تاریخ‌نگار و دانشور رومی، در گزارشی دربارۀ نقاشیِ آپلس با نام اسکندر آذرخش را چون شمشیری در دست به جولان درمی‌آورد[۹]، چنین گفته است: واقعاً گویا دست اسکندر از پردۀ نقاشی بیرون جسته است. در نقاشی دیگر آپلس با نام الهۀ زیبایی از دریا برمی‌آید[۱۰]، ونوس[۱۱] در حالی تصویر شده، که از آب بیرون آمده، و درحال پیچاندن موی خیس خود و فروچکاندن آب از آن است. این اثر برای وقف به معبد آیسکولاپیوس[۱۲] در جزیرۀ کوس[۱۳] کشیده شده بود. بعدها امپراتور اوگوستوس آن را خرید و به رم برد. آپلس رساله‌ای دربارۀ هنر نقاشی نوشت که آن نیز معدوم شده است. نکتۀ جالبِ مذکور در این رساله که از چیره‌دستی آپلس حکایت دارد، این است که او در خلق آثارش فقط چهار رنگ به‌کار می‌برده است: سفید، زرد، قرمز، و سیاه.