آلیاژ
آلیاژ (alloy)
فلزی آمیخته با عناصر فلزی یا غیرفلزی دیگر، برای کسب کیفیت‌های ویژه، ازجمله مقاومت در برابر خوردگی[۱]، سختی بیشتر یا مقاومت کششی[۲] بالاتر. آلیاژهای مفید عبارت‌اند از مفرغ (برنز)[۳]، برنج[۴]، مس نیکل[۵]، دورالومن[۶]، ورشو[۷]، مفرغ توپ[۸]، مسوار (مس‌بار)[۹]، لحیم[۱۰]، فولاد[۱۱]، و فولاد زنگ‌نزن[۱۲]. مفرغ، آلیاژ مس[۱۳] و قلع، از قدیم‌ترین آلیاژهاست و کاربرد گستردۀ آن از عصر مفرغ[۱۴] آغاز شده است. امروز کاربرد آلیاژهای پیچیده متداول است، مثلاً در دندان‌پزشکی، به جای طلا[۱۵]، آلیاژ ارزان‌تری از کروم[۱۶]، کبالت[۱۷]، مولیبدن[۱۸]، و تیتانیوم[۱۹] به کار می‌رود. آلیاژهای اَبَرموم‌سان[۲۰] ازجمله آلیاژهای جدیدند و در دماهایی خاص می‌شود آن‌ها را چنان کشید که طولشان دو برابر شود یا آن‌ها را مانند خمیر به قالب تزریق کرد. آلیاژها را معمولاً با ذوب‌کردن هم‌زمان فلزات موردنظر می‌سازند. برای ساختن آلیاژ عناصری مثل مس و گرافیت[۲۱] که با هم ذوب نمی‌شوند، از روش‌های متالورژی پودر[۲۲] استفاده می‌کنند. پیش از افزودن عنصر آلیاژی به فلز مذاب اصلی، باید مطمئن شد اکسیژن به فلز مذاب وارد نمی‌شود، زیرا اکسیژن با عنصر آلیاژی ترکیب، و مقدار کمتری از عنصر در فلز اصلی حل می‌شود، درنتیجه ترکیب نادرستی به دست می‌آید. برای حذف اکسیژن از فلز مذاب، غالباً به آن مواد اکسیدزدایی[۲۳] می‌افزایند که معمولاً فلز دیگری است. آلیاژهای مادر[۲۴] یا آلیاژهای ریخته‌گری[۲۵] ترکیباتی هستند که فقط به منظور ذوب‌‌شدن با فلزات دیگر و تشکیل آلیاژ تولید می‌شوند. از این آلیاژها برای رفع مشکل آلیاژسازی فلزاتی استفاده می‌کنند که نقطۀ ذوب[۲۶] آن‌ها با هم اختلاف فاحش دارد. همچنین این آلیاژها برای کنترل دقیق‌تر ترکیب شیمیایی در آلیاژ نهایی و اکسیدزدایی[۲۷] نیز کاربرد دارند. آلیاژهای حافظه‌دار[۲۸] به‌شکلی تثبیت می‌شوند که پس از تغییر شکل[۲۹]، با رسیدن به دمای آستانه[۳۰]، شکل اولیۀ خود را بازیابند. نیتینول[۳۱]، آلیاژ تیتانیوم و نیکل، از این جمله است.
- ↑ corrosion
- ↑ tensile strength
- ↑ bronze
- ↑ brass
- ↑ cupronickel
- ↑ duralumin
- ↑ German silver
- ↑ gunmetal
- ↑ pewter
- ↑ solder
- ↑ steel
- ↑ stainless steel
- ↑ copper
- ↑ Bronze Age
- ↑ gold
- ↑ chromium
- ↑ cobalt
- ↑ molybdenum
- ↑ titanium
- ↑ superplastic
- ↑ graphite
- ↑ Powder metallurgy
- ↑ deoxidizer
- ↑ Master alloys
- ↑ Foundry alloys
- ↑ melting point
- ↑ dioxidiation
- ↑ shape memory alloys
- ↑ distortion
- ↑ threshold temperature
- ↑ Nitinol