ابن هانی، محمد (اشبیلیه ۳۲۶ـ بنغازی ح ۳۶۲ق)

محمد بن هانی;
زادروز	اشبیلیه ۳۲۶ق;
درگذشت	بنغازی ح ۳۶۲ق
ملیت	عرب اندلسی
شغل و تخصص اصلی	شاعر
گروه مقاله	ادبیات عرب

ابن هانی، محمد (اشبیلیه ۳۲۶ـ بِنْغازی ح ۳۶۲ق)
(ابوالقاسم محمد بن ابراهیم بن هانی بن محمد بن سعدون ازدی اندلسی البیری، معروف به ابن هانی اندلسی) شاعر عرب اندلسی. شاعر دربار بنی حمدون، حاکمان مسیله در اِفریقیه، و مدیحه‌سرای معز، خلیفۀ فاطمی، بود. ابن هانی از تبار قبیلۀ اَزْدِ یمن و پدرش از داعیان اسماعیلی بود. حمایت آشکارش از فاطمیان او را مجبور به ترک اندلس کرد. نخست به مراکش رفت و به سپاه جوهر، سردار فاطمی، پیوست. سپس، به الجزایر سفر کرد و علی بن حمدون حاکم آن دیار را مدح گفت، آنگاه رهسپار منصوریه (در اِفریقیه) و مدیحه‌گوی دربار معز شد. سرانجام به بَرقه (بنغازی) رفت و به‌طرزی مشکوک جان سپرد. شعر ابن هانی لبریز از اندیشه‌ها و عقاید اسماعیلی و منبعی ارزشمند برای شناخت تبلیغات فاطمیان است. وی هجویه‌هایی علیه مخالفان فاطمیان گفته و اشارات و نمادهای اسماعیلی و فاطمی شعرش را مبهم کرده است.