اسکاتلند

اِسکاتْلند (Scotland)

اسکاتلند
نام فارسی	اِسکاتْلند
نام لاتین	Scotland
جمعیت	5,128,000 نفر
پایتخت	ادینبورگ
شهرهای اصلی	ادینبورگ، گلاسگو، داندی و ابردین
زبان	انگلیسی، اسکاتلندی و گیلی
دین	مسیحیت
مساحت (کیلومتر مربع)	78,470
واحد پول	پوند

اِسکاتْلند

(به لاتین: کالِدونیا) شمالی‌ترین بخش بریتانیای کبیر، با ۷۸,۴۷۰ کیلومتر مربع مساحت و ۵,۱۲۸,۰۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۳). سابقاً کشوری مستقل بود. ادینبورگ مرکز آن است و سایر شهرهای مهم آن عبارت‌اند از گلاسگو، داندی، و ابردین. اسکاتلند به سه ناحیۀ طبیعی تقسیم می‌شود: هایلندز، شامل کوه‌های گرمپین؛ سنترال لولندز (زمین‌های پست مرکزی)، شامل دره‌های کلاید و فورت؛ و ارتفاعات جنوبی، شامل تپه‌های لمرمیور. جزایر اورکنی، جزایر شتلند، و جزایر غربی نیز در اسکاتلند واقع شده‌اند. بخش عمدۀ جمعیت در سنترال لولندز (زمین‌های پست مرکزی) زندگی می‌کنند. انگلیسی، اسکاتلندی، و گیلی زبان‌های رایج اسکاتلند است. صنایع اسکاتلند عبارت‌اند از تولید موتور کشتی و هواپیما، مواد شیمیایی، پارچه، کاغذ، رایانه، نفت، گاز طبیعی و چاپ، فرآوری مواد غذایی، الکترونیک، استخراج زغال سنگ، و گردشگری. قدمت سکونت در اسکاتلند به هزارۀ سوم پیش از میلاد برمی‌گردد. در قرن ۲م رومی‌ها بخش مرکزی اسکاتلند را اشغال کردند. قبل از رومی‌ها، پیکتها و سلتها در این سرزمین سکونت داشتند. در قرن ۶م آنگلها بخش جنوب شرقی را تا خلیج فورت تصرف و برتون‌ها جنوب غربی را اشغال کردند. اسکاتها نیز، که از ایرلند آمده بودند، در آرگایل‌شر کنونی مستقر شدند. به این ترتیب چهار دولت پیکت‌ها، آنگل‌ها، برتون‌ها، و اسکات‌ها در اسکاتلند تشکیل شد و حدود ۱۵۰ سال دوام آورد. در قرون ۸ تا ۱۲م نورمانها به اسکاتلند هجوم بردند. در قرن ۱۱م بسیاری از انگلیسی‌ها و نورمان‌ها در این سرزمین ماندگار شدند، زبان انگلیسی در قسمت مرکزی رواج یافت، و نظام فئودالیته برقرار شد. ازدواج خواهرِ اِدگار، پادشاه اسکاتلند، با هنری اول، پادشاه انگلستان موجب صلح بین دو سرزمین شد. در زمان حکومت دیوید اول اسکاتلند به صورت یک ملت درآمد. تلاش ادوارد اول برای الحاق اسکاتلند به انگستان موجب بروز شورش‌هایی شد؛ از افراد مهم اسکاتلند در این دوره رابرت دو بروس است که در ۱۳۰۶م به عنوان رابرت اول تاج‌گذاری کرد و در ۱۳۱۴ ادوارد دوم را در نبرد بنکبرن شکست داد. انگلیسی‌ها در ۱۳۲۸م استقلال اسکاتلند را به‌رسمیت شناختند. اولیور کرامول در ۱۶۵۰ اسکاتلند را تصرف و تحت حکومت انگلستان درآورد. قوۀ مقننۀ اسکاتلند در ۱۷۰۷ به موجب قانون اتحاد منحل شد و اسکاتلند حق فرستادن نماینده به مجلس بریتانیای کبیر را به‌دست آورد و در واقع مجالس دو کشور یکی شد. هم‌اکنون اسکاتلند ۷۲ نماینده در پارلمان بریتانیا دارد. برطبق حکومت داخلی در ۱۹۹۴، نظام دوگانۀ حکومت محلی برچیده و از ۱۹۹۶ اسکاتلند به ۳۲ ناحیۀ اداری تقسیم شد.

 

---