ویولن

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ویولُن (violin)

ویولن

ساز چهارسیمۀ آرشه‌ای، که کوچک‌ترین و زیرترین (تربل[۱]) ساز خانوادۀ ویولن است. سیم‌های آن با فاصلۀ پنجم کوک می‌شوند (سل۳، رِ۴، لا۵، و می۵). ویولن در قرن ۱۶ به‌تدریج از انواع مختلف فیدل[۲] تکامل یافت، و بالاخره در ایتالیا گروهی از سازندگان همچون نیکولو آماتی[۳]، آنتونیو استرادیواری[۴]، و گوآرنری دِل جِزو[۵] که در حدود ۱۶۷۰ـ۱۷۱۰ در کرِمونا[۶] فعالیت داشتند، شکل کامل آن را پدید آوردند. این ساز که بدون پرده‌بندی و با بدنه‌ای دارای کلاف‌ها و خمیدگی‌های پیچیده برای پخش امواج صوتی در تمامی جهات طراحی شده ‌است، آوایی شبیه صدای انسان تولید می‌کند و گسترۀ آوایی فوق‌العاده‌ای دارد که زیبا‌شناسی انسان‌گرایانۀ نوینی در بیان تکنوازی پدید آورده است و در کنار ویولا و ویولن‌سل، بنیاد ارکستر امروزین را استوار کرد. ویولن امروزی از آن زمان تاکنون ازنظر شکل و ظاهر تغییری نکرده است، اما در اواخر قرن ۱۸ ابعاد طراحی آن دچارِ دگرگونی‌هایی شد تا صدایی بیشتر و طنین گسترده‌تری در تالارهای کنسرت داشته باشد و قابلیت نوازندگی آن را افزایش دهد. این دگرگونی‌ها عبارت‌اند از بلندتر‌شدن طول دستۀ انگشت‌گذاری، و زاویه‌دار‌شدن دسته، و بزرگ‌تر‌شدن اندازۀ پل و پل باس. رپرتوآر[۷] تکنوازی ویولن از رپرتوآر اکثر سازهای دیگر وسیع‌تر است. از‌جمله آهنگ‌سازان در این زمینه عبارت‌اند از ویوالدی[۸]، تارتینی[۹]، یوهان سباستیان باخ[۱۰]، موتسارت، بتهوون، برامس[۱۱]، مندلسون[۱۲]، پاگانینی[۱۳]، ادوارد اِلگار[۱۴]، بِرگ[۱۵]، بارتوک[۱۶]، و کارِتر[۱۷].‌

 


  1. treble
  2. fiddle
  3. Nicolo Amati
  4. Antonio Stradivari
  5. Guarneri del Gesù
  6. Cremona
  7. repertoire
  8. Vivaldi
  9. Tartini
  10. Johann Sebastian Bach
  11. Brahms
  12. Mendelssohn
  13. Paganini
  14. Edward Elgar
  15. Berg
  16. Bartók
  17. Carter