یومورتالیک

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

یومورتالیک

برج و باروي قديمي شهر يومورتاليک

(یا: آیاس) شهری در ایالت آدانا، در غرب خلیج اسکندرون، واقع در ترکیۀ کنونی. اراضی آن رسوبی، ارتفاع آن ۱۵۰ تا ۲۵۰ متر از سطح دریا، و آب و هوای آن معتدل مدیترانه‌ای است. تأسیس اسکلۀ بارگیری و انبارهای نفت و تأسیسات جانبی آن، برای این شهر رونق اقتصادی به‌همراه آورده است. آیاس در قدیم از شهرهای یونانی مدیترانه بوده و آیگای نیز نامیده شده است. این شهر در قرون وسطا جزو کیلیکیه و مدتی در تصرف فرمانروایان ارمنی بود. تسخیر طرابلس به‌دست مسلمانان سبب روی‌آوردن بازرگانان مسیحی به آیاس و شکوفایی این شهر شد. در قرن ۸ق در اختیار دولت مصر قرار گرفت. با تصرف مصر به‌دست سلطان سلیم، آیاس نیز ضمیمۀ قلمرو عثمانی شد و با افول تجارت شرق از راه مدیترانه، آیاس نیز روبه انحطاط گذاشت، چنانکه در آغاز قرن ۱۹ از آن شهر جز شهرکی کوچک اثری نمانده بود. بقایای شهر کهن در نزدیک این شهرک هنوز برجاست؛ ازجملۀ این آثار، برج و باروی نزدیک دریا، و برجی است که به فرمان سلطان سلیمان قانونی در ۹۴۳ق ساخته‌اند.