باغ نظر (شیراز)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نمایی از ساختمان تاریخی موزۀ پارس

باغ نظر (شیراز)

براساس منابع مکتوب، این باغ پیش از دورۀ زندیه وجود داشته، و در زمان کریم‌خان زند، بناهایی در آن احداث شده است. باغ نظر در آن زمان، بسیار وسیع بود، و بناهای مختلفی از مجموعۀ کریم‌خانی در آن قرار داشت. در دورۀ پهلوی اول، با خیابان‌کشی و احداث ساختمان‌های متعدّد در محدودۀ باغ، قسمت‌های عمده‌ای از آن تخریب شد. امروزه فقط بخش کوچکی از باغ، و بنایی با نام کلاه‌فرنگی (مربوط به دورۀ کریم‌خان زند) باقی است. باغ نظر در دورۀ کریم‌خان به مراسم روزهای عید، و سلام رسمی اختصاص داشت، و بعدها کریم‌خان را در همین بنا به‌خاک سپردند. از ۱۳۱۴ش، عمارت کلاه‌فرنگی باغ نظر به موزۀ پارس تبدیل شده است. عمارت آن ساختمانی است با بنای هشت و نیم‌هشت، که فضای گنبدداری در میانه، و چهار شاه‌نشین در چهار طرف، و سقفی مقرنس با نقاشی‌های زیبایی مربوط به دورۀ قاجار دارد. بر طاقچه‌های این فضا، آثاری از نقاشان دورۀ زندیه تصویر شده است. نمای خارجی آن ـ پشت‌بغل‌ها و سینۀ قوس‌ها ـ تزیینات کاشی‌کاری دارند که قسمت‌هایی از آن از دورۀ زندیه باقی‌مانده است.

عمارت کلاه‌فرنگی (موزۀ پارسِ) این مجموعه در سال ۱۳۱۴ش در زمرۀ آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.