تین شان
تینْ شان (Tien Shan)
(یا: تیان شان[۱]؛ به چینی «کوهستان آسمانی») رشته‌کوهی در آسیای مرکزی، واقع در جمهوری‌های قرقیزستان[۲]، قزاقستان[۳]، و استان سین‌کیانگ اویغورِ چین. طول این کوهستان، که در شمال شرقی از پامیر[۴] تا حاشیۀ غربی صحرای گبی[۵] امتداد دارد، بالغ بر ۲,۵۰۰ کیلومتر و عرض قسمت‌های پهن و باریک آن به ترتیب ۴۸۲ و ۳۵۴ کیلومتر است. قله‌های بلند آن عبارت‌اند از قلۀ پوبدا[۶] (۷,۴۳۹ متر) و خان‌تِنگری[۷] (۶,۹۹۵ متر). پست‌ترین نقطۀ تین‌شان، درۀ تورفان، به طول ۱۶۱ کیلومتر، تقریباً ۱۵۴متر پائین‌تر از سطح دریا است. رشتۀ اصلی کوه‌های تین شان خط‌الرأس مرزی فلات مرتفعی را تشکیل می‌دهد که بخش پهناوری از آسیای شرقی است. در این ناحیه، قله‌های مرتفع تین شان، و بزرگ‌ترین یخچال‌های طبیعی قرار دارند و با گردنه‌هایی به ارتفاع ۳ـ ۴هزار متر قطع می‌شوند. جنگل‌ها از ارتفاع ۱,۲۰۰متری تا دارمرزی در ارتفاع ۳هزار متری آغاز می‌شوند. دریاچۀ ایسیک‌کول[۸] بین تیغه‌های غربی آن قرار دارد. در این‌جا، فلزات غیر آهنی و کمیاب، زغال‌سنگ، نفت، سنگ نمک نیز کشف شده است. مهم‌ترین فعالیت اقتصادی جمعیت بومی منطقه گله‌داری است.