سرا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سرا

از بخش‌های مهم بازار سنّتی در ایران. متشکل است از فضایی باز به‌نام صحن در میان، و حجره‌های یک یا چند طبقه در پیرامون آن. برخلاف کاروان‌سرا، حجرۀ سکونتی ندارد، و تحویل، نگهداری، و توزیع عمدۀ کالاهای تجاری در بین کسبه و حجرات بازار، کارکرد اصلی آن است. معمولاً در سراها، حجره‌هایی به دفتر تجاری بازرگانانِ عمده تعلق دارد. در سراهای دو طبقه، طبقۀ همکف به عرضۀ کالاها و انبارکردن آن، و طبقۀ بالا به دفترهای تجاریِ بازرگانان و گاه کارگاه‌های کوچک، اختصاص داشته است. بسیاری از سراها، از چند طریق به راستۀ بازار مرتبط می‌شود. برخی از سراها علاوه بر حجره‌های اصلی، اتاق‌هایی برای خدمۀ سرا، و نیز ملزومات بارگیری داشته‌اند. سرای ساروتقی در بازار اصفهان (از دورۀ صفویان)، سرای مُشیر (گلشن) در بازار شیراز، و سرای نو در بازار کاشان (از دورۀ قاجاریان)، و سرای وزیر در بازار قزوین از مهم‌ترین سراهای برجامانده است.