سیمرغ (اسطوره)
سیمرغ (اسطوره)
مرغی بزرگ و افسانهای در اساطیر ایران باستان و شاهنامۀ فردوسی. سیمرغ سخنگو و چارهاندیش است و بر فراز کوه البرز (قاف افسانهای) زندگی میکند. معروفترین داستان سیمرغ، داستان پرورش زال است. زال سپیدموی زاده شده بود و سام که داشتن چنین فرزندی را ننگ میشمرد، فرمان داد تا زال را در ستیغ البرز در نزدیک آشیانۀ سیمرغ نهادند. چون سیمرغ زال گریان را دید، او را برگرفت و نزد بچههای خود برد. سیمرغ را زال به برومندی پرورد؛ چنان که نشانش در جهان پراکند. سام را هوای بردن فرزند در سر افتاد. زال میل رفتن نداشت. سیمرغ دل او را به بازگشت به زابُلِستان خشنود کرد و پری از خود را به او داد که در دشواریها آن را بر آتش نهد، تا او به یاریاش بشتابد. سیمرغ بارها در تنگناها به زال و رُستَم یاری رساند. مانند چارهاندیشی در زادهشدن رستم که، به رایزنی سیمرغ، با شکافتن پهلوی رودابه ممکن میشود، بهبودبخشیدن به زخمهای رستم و رَخش و فراهمآوردن پیروزی رستم بر اسفندیار رویینتن. عطّار نیشابوری سیمرغ را وجود ناپیدا و کامل دانسته است. نیز ← عنقا