ابراهیم آژنگ: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۹: خط ۲۹:




موسیقى‏‌دان ایرانی زمان قاجار و پهلوی اول. ابتدا در دسته‌جات موزیك نظام خدمت مى‏‌كرد. در قسمت موزیك مدرسه‌ی نظام كه به سرپرستى شخصى به نام مسیو كبویر اتریشى اداره مى‏‌شد به تحصیل موسیقى پرداخت. سپس بعد از یك سال نزد مسیو لومر فرانسوى (رئیس دسته‌جات موزیك نظام) رفت و از معلومات او برای اخذ علوم و دانش موسیقى استفاده کرد. در مدرسه‌ی نظامى با كلیه‌ی آلات موسیقى نظامى آشنا شد و دروس علمى تئورى، سلفژ، اركستر و هارمونى را یاد گرفت و تا درجه‌ی سلطانی (سروانی- 1297ق) نیز پیش رفت. مظفرالدین‏ شاه در مراجعت از سفر اروپا، چند ویولن براى یك دسته‌ی اركستر همراه خود آورد، ولى چون لومر بیش‌تر با سازهاى بادى آشنایى داشت و با سازهاى زهى مأنوس نبود، به پیشنهاد او، یك معلم ویولن (به نام مسیو دیوال) براى آموزش به هنرجویان از فرانسه استخدام شد و براى مدت دو سال آموزش شاگردان را به عهده گرفت. ابراهیم آژنگ نزد او نیز شروع به فراگیرى ویولن نمود و در زمانی کوتاه، در نواختن این ساز مهارت پیدا كرد. به طورى كه در محافل هنرى آن زمان به ابراهیم ویولنى معروف شد و در محافل و مجالس و مهمانى‏‌هاى مظفرالدین‏ شاه قاجار كه براى مهمانان خارجى او برپا مى‏‌شد شركت مى‏‌كرد (حوالی سال‌های 1275 تا 1285ش). در این دوره پست‌هایی مثل ریاست موزیك فوج لاریجان و معاونت كلاس موزیك دارالفنون نیز به او واگذار شد. 


آژنگ براى تدریس موسیقی از روى نت و قواعد علمى، اقدام به تأسیس كلاس موسیقى در منزل خودش كرد و چون در این زمان اكثریت شاگردانى كه براى فراگیرى موسیقى مراجعه مى‏‌كردند، طالب فراگیرى موسیقى ایرانى بودند و او در این‏ باره چیزى نمى‏‌دانست با مراجعه به [[میرزا عبدالله|آقا میرزا]] تمام دستگاه‌هاى موسیقى ایرانى را از روى پنجه‌ی او یاد گرفت، آن‏ها را با نت نوشت و به تدریج موفق شد كه تمام ردیف‏‌ها و گوشه‏‌هاى موسیقى ایرانى را با کمک [[علینقی وزیری|کلنل علینقی وزیری]] نت کند<ref>برای این موضوع به جلد دوم کتاب «سرگذشت موسیقی ایران» (روح‌الله خالقی) رجوع شود.</ref>. او در همین دوره براى تمام دستگاه‌ها، پیش‏‌درآمد و رنگ و تصنیف ساخت. از جمله‌ی آنها می‌توان به پیش‌درآمدهاى شوشترى، ماهور و راست‌پنجگاهش اشاره کرد که بسیار مشهور بوده است.   
موسیقی‏‌دان ایرانی زمان [[قاجاریه، سلسله|قاجار]] و [[پهلوی، سلسله (۱۳۰۴ـ۱۳۵۷ش)|پهلوی]] اول. ابتدا در دسته‌جات موزیک نظام خدمت می‏‌کرد. در قسمت موزیک مدرسه‌ی نظام که به سرپرستی شخصی به نام مسیو کبویر اتریشی اداره می‏‌شد به تحصیل موسیقی پرداخت. سپس بعد از یک سال نزد مسیو لومر فرانسوی (رئیس دسته‌جات موزیک نظام) رفت و از معلومات او برای اخذ علوم و دانش موسیقی استفاده کرد. در مدرسه‌ی نظامی با کلیه‌ی آلات موسیقی نظامی آشنا شد و دروس علمی تئوری، [[سلفژ]]<ref>Solfege</ref>، [[ارکستر]]<ref>orchestra</ref> و [[هارمونی]]<ref>harmony</ref> را یاد گرفت و تا درجه‌ی سلطانی (سروانی- 1297ق) نیز پیش رفت. [[مظفرالدین شاه قاجار|مظفرالدین‏ شاه]] در مراجعت از سفر اروپا، چند ویولن برای یک دسته‌ی ارکستر همراه خود آورد، ولی چون لومر بیشتر با [[ساز بادی|سازهای بادی]]<ref>wind instrument</ref> آشنایی داشت و با [[ساز زهی|سازهای زهی]]<ref>string instrument</ref> مأنوس نبود، به پیشنهاد او، یک معلم [[ویولن]]<ref>violin</ref> (به نام مسیو دیوال) برای آموزش به هنرجویان از فرانسه استخدام شد و برای مدت دو سال آموزش شاگردان را به عهده گرفت. ابراهیم آژنگ نزد او نیز شروع به فراگیری ویولن نمود و در زمانی کوتاه، در نواختن این ساز مهارت پیدا کرد. به طوری که در محافل هنری آن زمان به ابراهیم ویولنی معروف شد و در محافل و مجالس و مهمانی‏‌های مظفرالدین‏ شاه قاجار که برای مهمانان خارجی او برپا می‏‌شد شرکت می‏‌کرد (حوالی سال‌های 1275 تا 1285ش). در این دوره پست‌هایی مثل ریاست موزیک فوج [[لاریجان]] و معاونت کلاس موزیک [[دارالفنون]] نیز به او واگذار شد.   


از شاگردان بزرگ و به‌نام آژنگ مى‌‏توان [[مرتضی محجوبی|مرتضى محجوبی]]، [[رضا محجوبی|رضا محجوبى]] و شهباز برمکی را نام برد. ابراهیم آژنگ علاوه بر قطعاتى كه براى موسیقى ایرانى تنظیم كرد، تعدادی هم مارش‌‏هاى نظامى ساخت كه در موزیك ارتش از آنها استفاده مى‌‏شد. او بعدها با كمك فكرى شاهزاده احمد میرزا، اپرایى به نام ''دكتر ریاضى‌‏دان'' ساخت كه به نمایش درآمد و با اقبال عمومى مواجه شد. آژنگ پیش از گشایش رادیو (در زمان ریاست [[غلامحسین مین باشیان|غلامحسین مین‌باشیان]]) معاون [[هنرستان عالی موسیقی]] بود. در سال ۱۳۱۹ که رادیو افتتاح شد او سرپرستی نوازندگان رادیو را به عهده گرفت و بیشتر از یک سال (تا زمان بازنشستگی) آن شغل را به عهده داشت.   
آژنگ برای تدریس موسیقی از روی نت و قواعد علمی، اقدام به تأسیس کلاس موسیقی در منزل خودش کرد و چون در این زمان اکثریت شاگردانی که برای فراگیری موسیقی مراجعه می‏‌کردند، طالب فراگیری موسیقی ایرانی بودند و او در این‏ باره چیزی نمی‏‌دانست با مراجعه به [[میرزا عبدالله|آقا میرزا]] تمام دستگاه‌های موسیقی ایرانی را از روی پنجه‌ی او یاد گرفت، آن‏ها را با نت نوشت و به تدریج موفق شد که تمام ردیف‏‌ها و گوشه‏‌های موسیقی ایرانی را با کمک [[علینقی وزیری|کلنل علینقی وزیری]] نت کند<ref>برای این موضوع به جلد دوم کتاب «سرگذشت موسیقی ایران» (روح‌الله خالقی) رجوع شود.</ref>. او در همین دوره برای تمام دستگاه‌ها، پیش‏‌درآمد و رنگ و تصنیف ساخت. از جمله‌ی آنها می‌توان به پیش‌درآمدهای شوشتری، ماهور و راست‌پنجگاهش اشاره کرد که بسیار مشهور بوده است.   


بیش‌تر قطعاتی که آژنگ در ردیف‌های موسیقی سنتی ساخته، در زمان تصدی او در سمت معاونت اداره‌ی موسیقی اجرا شده است. از جمله مارش‌های نظامی او می‌توان به ''ارتش'' و ''آهن'' اشاره کرد. آژنگ آهنگ‌سازی پیرو [[درویش خان|درویش‌ خان]] و [[رکن الدین مختاری|رکن‌الدین خان]] بوده است.  
از شاگردان بزرگ و به‌نام آژنگ می‌‏توان [[مرتضی محجوبی]]، [[رضا محجوبی]] و شهباز برمکی را نام برد. ابراهیم آژنگ علاوه بر قطعاتی که برای موسیقی ایرانی تنظیم کرد، تعدادی هم مارش‌‏های نظامی ساخت که در موزیک ارتش از آنها استفاده می‌‏شد. او بعدها با کمک فکری شاهزاده [[احمد میرزا گورکانی (حک: ۸۷۳ـ۸۹۹ق)|احمد میرزا]]، اپرایی به نام ''دکتر ریاضی‌‏دان'' ساخت که به نمایش درآمد و با اقبال عمومی مواجه شد. آژنگ پیش از گشایش رادیو (در زمان ریاست [[غلامحسین مین باشیان|غلامحسین مین‌باشیان]]) معاون [[هنرستان عالی موسیقی]] بود. در سال ۱۳۱۹ش که رادیو افتتاح شد او سرپرستی نوازندگان رادیو را به عهده گرفت و بیشتر از یک سال (تا زمان بازنشستگی) آن شغل را به عهده داشت.


بیشتر قطعاتی که آژنگ در ردیف‌های موسیقی سنتی ساخته، در زمان تصدی او در سمت معاونت اداره‌ی موسیقی اجرا شده است. از جمله مارش‌های نظامی او می‌توان به ''ارتش'' و ''آهن'' اشاره کرد. آژنگ آهنگ‌سازی پیرو [[درویش خان|درویش‌ خان]] و [[رکن الدین مختاری|رکن‌الدین خان]] بوده است.
 
 
----
[[رده:موسیقی]]
[[رده:موسیقی]]
[[رده:ایران - اشخاص]]
[[رده:ایران - اشخاص]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۸

ابراهیم آژنگ
زادروز نیمه‌ی دوم قرن 13ش
درگذشت نیمه‌ی اول قرن 14ش
ملیت ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل مدرسه‌ی نظام  
شغل و تخصص اصلی موسیقی‌دان
سبک سنتی- کلاسیک
آثار مارش‌های نظامی ارتش و آهن
گروه مقاله موسیقی
ابراهیم آژنگ
ابراهیم آژنگ

ابراهیم آژنگ (نیمه‌ی دوم قرن 13ش- نیمه‌ی اول قرن 14ش)


موسیقی‏‌دان ایرانی زمان قاجار و پهلوی اول. ابتدا در دسته‌جات موزیک نظام خدمت می‏‌کرد. در قسمت موزیک مدرسه‌ی نظام که به سرپرستی شخصی به نام مسیو کبویر اتریشی اداره می‏‌شد به تحصیل موسیقی پرداخت. سپس بعد از یک سال نزد مسیو لومر فرانسوی (رئیس دسته‌جات موزیک نظام) رفت و از معلومات او برای اخذ علوم و دانش موسیقی استفاده کرد. در مدرسه‌ی نظامی با کلیه‌ی آلات موسیقی نظامی آشنا شد و دروس علمی تئوری، سلفژ[۱]، ارکستر[۲] و هارمونی[۳] را یاد گرفت و تا درجه‌ی سلطانی (سروانی- 1297ق) نیز پیش رفت. مظفرالدین‏ شاه در مراجعت از سفر اروپا، چند ویولن برای یک دسته‌ی ارکستر همراه خود آورد، ولی چون لومر بیشتر با سازهای بادی[۴] آشنایی داشت و با سازهای زهی[۵] مأنوس نبود، به پیشنهاد او، یک معلم ویولن[۶] (به نام مسیو دیوال) برای آموزش به هنرجویان از فرانسه استخدام شد و برای مدت دو سال آموزش شاگردان را به عهده گرفت. ابراهیم آژنگ نزد او نیز شروع به فراگیری ویولن نمود و در زمانی کوتاه، در نواختن این ساز مهارت پیدا کرد. به طوری که در محافل هنری آن زمان به ابراهیم ویولنی معروف شد و در محافل و مجالس و مهمانی‏‌های مظفرالدین‏ شاه قاجار که برای مهمانان خارجی او برپا می‏‌شد شرکت می‏‌کرد (حوالی سال‌های 1275 تا 1285ش). در این دوره پست‌هایی مثل ریاست موزیک فوج لاریجان و معاونت کلاس موزیک دارالفنون نیز به او واگذار شد.

آژنگ برای تدریس موسیقی از روی نت و قواعد علمی، اقدام به تأسیس کلاس موسیقی در منزل خودش کرد و چون در این زمان اکثریت شاگردانی که برای فراگیری موسیقی مراجعه می‏‌کردند، طالب فراگیری موسیقی ایرانی بودند و او در این‏ باره چیزی نمی‏‌دانست با مراجعه به آقا میرزا تمام دستگاه‌های موسیقی ایرانی را از روی پنجه‌ی او یاد گرفت، آن‏ها را با نت نوشت و به تدریج موفق شد که تمام ردیف‏‌ها و گوشه‏‌های موسیقی ایرانی را با کمک کلنل علینقی وزیری نت کند[۷]. او در همین دوره برای تمام دستگاه‌ها، پیش‏‌درآمد و رنگ و تصنیف ساخت. از جمله‌ی آنها می‌توان به پیش‌درآمدهای شوشتری، ماهور و راست‌پنجگاهش اشاره کرد که بسیار مشهور بوده است.

از شاگردان بزرگ و به‌نام آژنگ می‌‏توان مرتضی محجوبی، رضا محجوبی و شهباز برمکی را نام برد. ابراهیم آژنگ علاوه بر قطعاتی که برای موسیقی ایرانی تنظیم کرد، تعدادی هم مارش‌‏های نظامی ساخت که در موزیک ارتش از آنها استفاده می‌‏شد. او بعدها با کمک فکری شاهزاده احمد میرزا، اپرایی به نام دکتر ریاضی‌‏دان ساخت که به نمایش درآمد و با اقبال عمومی مواجه شد. آژنگ پیش از گشایش رادیو (در زمان ریاست غلامحسین مین‌باشیان) معاون هنرستان عالی موسیقی بود. در سال ۱۳۱۹ش که رادیو افتتاح شد او سرپرستی نوازندگان رادیو را به عهده گرفت و بیشتر از یک سال (تا زمان بازنشستگی) آن شغل را به عهده داشت.

بیشتر قطعاتی که آژنگ در ردیف‌های موسیقی سنتی ساخته، در زمان تصدی او در سمت معاونت اداره‌ی موسیقی اجرا شده است. از جمله مارش‌های نظامی او می‌توان به ارتش و آهن اشاره کرد. آژنگ آهنگ‌سازی پیرو درویش‌ خان و رکن‌الدین خان بوده است.



  1. Solfege
  2. orchestra
  3. harmony
  4. wind instrument
  5. string instrument
  6. violin
  7. برای این موضوع به جلد دوم کتاب «سرگذشت موسیقی ایران» (روح‌الله خالقی) رجوع شود.