خان: تفاوت میان نسخه‌ها

<p>واژه‌ای‌ ترکی‌، عنوان امرا به معنی رئیس، امیر و بزرگ. لقب دولتمردان ترک و تاتار بوده است. این لقب را نخستین بار یوئه‌چی‌ها، از قبایل ترک آسیای مرکزی، به‌کار برده‌اند و ظاهراً مترادف خاقان بوده است. بعدها فرمانروایانی را که خود، فرمان‌گزار دولتی دیگر بودند خان می‌گفتند. این واژه در سرزمین‌های اسلامی نخستین‌بار بر سکه‌های قراخانیان/ایلکخانیان دیده شده است. در روزگار سلجوقیان و خوارزمشاهیان، خان بالاترین لقب اشرافیت بود و بر مَلِک و امیر برتری داشت. مغولان به سرکردۀ قبیله، لقب خان می‌دادند. در روزگار صفویه در ایران، خان فرمانروای ایالتی (ولایتدار) و رتبۀ آن پایین‌تر از بیگلربیگی و بالاتر از سلطان بود. در هند، در دورۀ پادشاهان ترک دهلی، خان لقب اعیان و ثروتمندان درجه یک بوده، به‌ویژه آن‌هایی که خاستگاه ایرانی و یا افغانی داشته‌اند و درپی آن، در نزد گورکانیان هند، لقبی بود که تنها به درباریان داده می‌شد مانند خان زمان، آصف‌خان، دیانت‌خان، بی‌بدل‌خان. بلندترین این القاب خان خانان یا خانلرخان بود. در روزگار قاجار لقب خان تعمیم یافت و حتی کارگزاران فروپایۀ دولتی را نیز به لقب خان خطاب می‌کردند.</p>