آر نوو

آر نووُ (art nouveau)
سبکی تزیینی در هنرهای بصری، طراحی داخلی و معماری که از ۱۸۹۰ تا ۱۹۱۰م به اوج شکوفایی رسید. الگوها و تزیینات خطی پر‌پیچ‌‌و‌تاب و اندام‌وارِ متأثر از گیاهان و موجودات زنده، مشخصۀ این سبک بود. آر نووُ در انگلستان در تصویرسازی‌های اوبری بیردزلی، در اسکاتلند در طراحی‌های داخلی چارلز رنی مکینتاش، در فرانسه در آثار شیشه‌ای رنه‌ لالیک و پوسترهای آلفونس موخا، و در امریکا، در چراغ‌ها و آثار فلزی لوئی کامفورت تیفانی تجسم یافت. این سبک در آلمان، یوگنت اشتیل، در ایتالیا، استیله لیبرتی (فلورئاله)، و در اسپانیا، مدرنیسمو، نام‌ گرفت. آر نووُ به لحاظ استفاده از خطوط منحنیِ پر‌پیچ‌‌و‌تاب، و گرایش به تزیین، تا حدّی از آثار متأخر گروه احیاگران هنر پیشارافائلی تأثیر پذیرفته است، که در کار خود از الگوهای گیاهی، بسیار استفاده می‌کردند. طراحی‌های ویلیام ماریس، نمونه‌هایی درخور توجه‌اند، که از اعضای اصلی جنبش هنرها و صنایع ‌دستی نیز بود و می‌کوشید سبکی زنده و پرنشاط در عالم هنرهای کاربردی پدید‌ آوَرد. برداشت موشکافانه‌تر و عمیق‌تر این سبک در طراحی‌های اوبری بیردزلی مشهود است. سبک آر نووُ به‌ویژه در اتریش، بلژیک، انگلستان، و آلمان شکوفا شد، و تأثیر ماریس و بیردزلی در آن آشکارا دیده می‌شد. نشریۀ استودیو در شماره‌های آغازینش به معرفی و رواج آر نووُ پرداخت، و نخستین شمارۀ آن با چاپ آثار بیردزلی انتشار یافت. تأکیدی که سبک آر نووُ بر اصالت خط و تزیین داشت، در آثار بسیاری از نقاشان و گرافیست‌های آن دوره نیز مشهود است: هنرمندانی همچون ادوارد مونش، گوستاو کلیمت، فردیناند هودلر و حتی هانری دو تولوز لوترک، پل گوگن، و ونسان ون‌‌گوگ. آر نووُ در عرصۀ معماری و طراحی داخلی، به سادگی نوینی در طراحی گرایش داشت، که به احداث ساختمان‌هایی با نمای شیشه و آهن انجامید؛ در این ساختمان‌ها عنصر خط آشکارا تسلط دارد و از عناصر تزیینی بیشتری استفاده شده است. از‌جمله معمارانی که از سبک آر نووُ بسیار تأثیر پذیرفتند، آنتونیو گائودیِ اسپانیایی؛ هکتور گیمار فرانسوی، طراح ورودیِ ایستگاه‌های متروی پاریس؛ و ویکتور هورتا، معمار بلژیکی، درخور ذکرند. اصطلاح آر نووُ به‌معنای «هنر جدید»، برگرفته از نام مغازه‌ای در پاریس است که در ۱۸۹۵ افتتاح شد.

 

---