مرج البحرین

مرج‌البحرین

این ترکیب را در قرآن (الرحمن، 19) می‌بینیم که چنین آمده است: «مرج‌البحرین یلتقیان» (دو دریا را که به هم می‌رسند درآمیخت) و در ادامۀ این آیه آمده است: بینهما برزخٌ لایبغیان فبای فی آلاء ربکما تکذبان. یخرج منهما ‌اللؤلؤ و المرجان (الرحمن، 20 و 21 و 22) (در میان آن‌ها برزخی است که به همدیگر تجاوز نکنند. پس کدامین نعمت‌های پروردگارتان را انکار می‌کنید؟ از آن دو دُرّ و مرجان بیرون می‌آید). این موضوع که دو دریا یا دو جریان آب علی‌رغم همجواری به هم در نیامیزند و با هم مخلوط نشوند در آیات دیگر قرآن مثلاً (نمل، 61؛ فاطر، 12؛ فرقان، 53: شوری، 32 تا 34) نیز آمده است. فهم این پدیدار قرآنی و یافتن مصداقی در جهان خارج برای آن ذهن بسیاری از قرآن‌پژوهان و محققان را سال‌ها به خود اختصاص داده بود. مفسران از جمله میبدی طبرسی و ابوالفتوح برای دو بحر، وجوه یعنی مصادیق متعددی بیان داشته‌اند؛ از جمله 1. آسمان و زمین. 2. دریای روم و هند. 3. دنیا و عقبی. 4. زندگی و مرگ. 5. دریای فارس و دریای روم. 6. دریای شیرین و دریای شور. طبرسی می‌نویسد که از سلمان فارسی و سعید بن جبیر و سفیان ثوری نقل شده است که مراد از بحرین حضرت علی و فاطمه (ع) و مراد از برزخ حضرت محمد (ص) و مراد از لؤلؤ و مرجان امام حسن و حسین (ع) می‌باشند. قرآن‌پژوه معاصر ابراهیم یزدی محلی در یکی از دریاها شناسایی کرده که در آن‌جا آب شور و شیرین با هم آمیخته نمی‌شوند و گویی برزخی (حائلی) بین آن‌هاست.