آذربایجان غربی
آذربایجان غربی West Azerbaijan (province)
| آذربایجان غربی | |
|---|---|
| کشور | ایران |
| جمعیت | ۲,۸۷۳,۴۵۹ نفر (۱۳۸۵ش) |
| موقعیت | جنوب ارمنستان و جمهوری آذربایجان و استان آذربایجان شرقی، غرب استان آذربایجان شرقی و دریاچۀ ارومیه و استان زنجان، شمال استان کردستان، و شرق عراق و ترکیه |
| مرکز | ارومیه |
| تعداد شهرستان‌ها | ۱۴ |
| تعداد بخش ها | ۳۶ |
| شهرهای مهم | خوی، ماکو، مهاباد، میاندوآب، سلماس، سردشت، نقده، شاهین‌دژ، و تکاب |
| کوه‌های استان | برده‌رش (۳,۶۰۸ متر)، دالامپر (۳,۴۰۰ متر)، ساری‌دامش (۳,۰۹۷ متر)، ملک هلان (۳,۰۹۴ متر)، چلیکان شیخ بایزید (۲,۷۱۰ متر)، ترجان (۲,۶۱۸ متر)، و قانلی‌بابا (۲,۵۰۳ متر) |
| رودهای استان | شهرچای، زولاچای، زنگمار و قتور (قطور)چای |
| اقلیم | نواحی شرقی و سواحل دریاچۀ ارومیه معتدل مایل به سرد - نواحی کوهستانی غربی سرد و نسبتاً پرباران |
| تولیدات و صنایع مهم | فرآورده‌های کشاورزی: گندم، جو، حبوبات، خشکبار، انواع میوه به‌ویژه انگور و سیب، سبزیجات، محصولات جالیزی، آفتابگردان، ذرت، توتون، و تنباکو - فرآورده‌های دامی: لبنیات، گوشت قرمز، و مرغ - منابع زیرزمینی: آهن، زغال‌سنگ، املاح شیمیایی، و سنگ‌های ساختمانی و تزیینی - فرآورده‌های صنعتی: قالی‌بافی، زرگری، نقره‌سازی، صنایع چوبی، نساجی، تولید نوشابه‌های غیرالکلی، شربت‌های کنسانتره و شیرینی‌‌جات - صنعت توریسم |
استان ایرانی، از شمال به ارمنستان و جمهوری آذربایجان و استان آذربایجان شرقی، از شرق به استان آذربایجان شرقی و دریاچۀ ارومیه و استان زنجان، از جنوب به استان کردستان، و از غرب به کشورهای عراق و ترکیه محدود است. استان مزبور سرزمینی کوهستانی است که رو به غرب بر ارتفاع کوه‌های آن افزوده می‌شود و در مرز ترکیه به حداکثر ارتفاع خود می‌رسد و برعکس، سواحل دریاچۀ ارومیه کم‌ارتفاع‌ترین نواحی آن را تشکیل می‌دهند. کوه برده‌رش، واقع در جنوب غربی ارومیه با ارتفاع ۳,۶۰۸ متر، مرتفع‌ترین نقطۀ آن است و کوه‌های دالامپر (۳,۴۰۰ متر)، ساری‌دامش (۳,۰۹۷ متر)، ملک هلان (۳,۰۹۴ متر)، چلیکان شیخ بایزید (۲,۷۱۰ متر)، ترجان (۲,۶۱۸ متر)، و قانلی‌بابا (۲,۵۰۳ متر) از دیگر کوه‌های مرتفع آن محسوب می‌شوند. آذربایجان غربی از پرآب‌ترین استان‌های ایران است و رودخانه‌های آن غیر از ارس، سیمینه‌رود، زرینه‌رود، و رودخانۀ مهاباد از همین ارتفاعات سرچشمه می‌گیرند و با شیب تند به دریاچۀ ارومیه می‌ریزند. دیگر رودهای مهم این استان عبارت‌اند از گدارچای، باراندوز، نازلو، شهرچای، زولاچای، زنگمار و قتور (قطور)چای؛ رود اخیر بخشی از مرز این استان با استان آذربایجان شرقی را تشکیل می‌دهد. اقلیم این استان در نواحی شرقی و سواحل دریاچۀ ارومیه معتدل مایل به سرد و در نواحی کوهستانی غربی سرد و نسبتاً پرباران است. آذربایجان غربی با ۲,۸۷۳,۴۵۹ نفر (۱۳۸۵) جمعیت از چهارده شهرستان و ۳۶ بخش با مرکزیت اداری شهر ارومیه تشکیل شده است و مهم‌ترین شهرهای آن عبارت‌اند از خوی، ماکو، مهاباد، میاندوآب، سلماس، سردشت، نقده، شاهین‌دژ، و تکاب. فعالیت‌های اقتصادی این استان عمدتاً بر محور کشاورزی استوار است و مهم‌ترین فرآورده‌های کشاورزی آن عبارت‌اند از گندم، جو، حبوبات، خشکبار، انواع میوه به‌ویژه انگور و سیب، سبزیجات، محصولات جالیزی، آفتابگردان، ذرت، توتون، و تنباکو. از مهم‌ترین فرآورده‌های دامی آن است: لبنیات، گوشت قرمز، و مرغ. آهن، زغال‌سنگ، املاح شیمیایی، و سنگ‌های ساختمانی و تزیینی از منابع زیرزمینی آن محسوب می‌شوند. فرآورده‌های صنعتی این استان عبارت‌اند از قالی‌بافی، زرگری، نقره‌سازی، صنایع چوبی، نساجی، تولید نوشابه‌های غیرالکلی، شربت‌های کنسانتره و شیرینی‌‌جات. افزون بر این، صنعت توریسم نیز بخشی از فعالیت‌های اقتصادی آن است.