بیست و دومین دوره جشنواره فیلم فجر
بیست و دومین دوره‌ی جشنواره‌ی فیلم فجر
دوره‌ی بیست و دوم جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم فجر. از ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳82 به دبیری علیرضا رضاداد، توسط بنیاد سینمایی فارابی و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تهران برگزار گردید.
این دوره نیز یکی از دوره‌های عجیب جشنواره فیلم فجر است. دوره‌ای که در آن سیمرغ‌های جشنواره در میان فیلم‌های مختلف تقسیم شد تا هیچ‌کس اعتراضی نکند و به جز دوئل که در چندین بخش جایزه گرفت، بیشتر جوایز اصلی جشنواره در میان فیلم‌ها پخش شد. این جشنواره به خاطر فیلم جنجالی مارمولک (کمال تبریزی) و حضور بزرگان از دوره‌هایی بود که استقبال تماشاگران، صف‌های طویل جشنواره را در دهه‌ی 1360 به یاد می‌آورد. مسعود کیمیایی پس از چهار سال غیبت با فیلم سربازهای جمعه خیلی‌ها را ناامید کرد. اما داریوش مهرجویی به سبک اجاره‌نشین‌ها فیلم شاداب مهمان مامان را ساخت که توانست سیمرغ بلورین بهترین فیلم را برباید. کمال تبریزی با فیلم مارمولک چنان غوغایی در جشنواره به وجود آورد که تماشاگران مشتاق شوخی‌های تابوشکن برای دیدن فیلم روزها در صف فیلم ایستادند. بهروز افخمی، گاوخونی، داستان جعفر مدرس صادقی را به شیوه‌ای غیرمتعارف به تصویر کشید که با اظهارنظرهای ضد و نقیضی روبه‌رو شد. رخشان بنی‌اعتماد نیز در اپیزود سوم از فیلم روایت سه‌گانه، "گیلانه" را عرضه کرد که بازی متفاوت بهرام رادان و فاطمه معتمدآریا تحسین همگان را برانگیخت. اما اصغر فرهادی با دومین فیلمش- شهر زیبا- به سبک و سیاق مجموعه‌ی داستان یک شهر روی موضوعی حساس و ملتهب در قالب داستانی عاشقانه تمرکز می‌کند و در سیزده رشته کاندیدای سیمرغ بلورین می‌شود که البته در کمال تعجب سهم فیلم از این همه سیمرغ تنها در یک رشته (صدابرداری) است. اما احمدرضا درویش با دوئل توانست فیلمی جنگی در سطح استانداردهای بین‌المللی بسازد که اگر در نگارش فیلم‌نامه‌اش دقت بیشتری به خرج می‌داد قطعا فیلمی ماندگار برای تاریخ سینمای ایران به یادگار می‌گذاشت. با این حال دوئل سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را برای درویش به ارمغان آورد. رسول ملاقلی‌پور نیز در صحنه‌های جنگی فیلمش –مزرعه‌ی پدری- دست کمی از درویش ندارد، اما به دلیل استفاده از روایت غیرمتعارف جریان سیال ذهن برای داستان فیلمش با استقبال کمتری مواجه می‌شود. اما شاخص‌ترین فیلم این دوره از جشنواره اولین اثر حمید نعمت‌الله- بوتیک- بود که به دلیل کارگردانی، فیلم‌نامه و بازی‌های درخشانش مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار گرفت. در این بین فرستادن فیلم به بخش مهمان، صدای اعتراض بسیار از سینماروها را درآورد. در بخش بین‌الملل نیز جایزه‌ی بهترین فیلم از آن فیلم بازگشت (آندری ژویاگینتسف) از روسیه بود و فیلم گاوخونی نیز جایزه‌ی ویژه‌ی هیات داوران را در این بخش به خود اختصاص داد.
جوایز (بخش اصلی)
سیمرغ بلورین بهترین فیلم: میهمان مامان (داریوش مهرجویی)
سیمرغ بلورین فیلم منتخب تماشاگران: مارمولک (کمال تبریزی)
جایزه‌ی اول ویژه‌ی هیات داوران: رخشان بنی‌اعتماد (گیلانه)
سیمرغ بلورین بهترین اثر هنر و تجربه: قدمگاه (محمدمهدی عسگرپور)
سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول و دوم: بوتیک (حمید نعمت الله)
سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی: احمدرضا درویش (دوئل)
سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه: مارمولک (پیمان قاسم‌خانی)
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد: بهرام رادان (شمعی در باد)
دیپلم افتخار و تقدیر ویژه‌ی هیات داوران برای بازیگری: رضا ناجی (او)
جایزه‌ی ویژه‌ی هیات داوران برای بازیگری: پرویز پرستویی (مارمولک)
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن: گوهر خیراندیش (رسم عاشق‌کشی)
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم مرد: کامبیز دیرباز (دوئل)
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم زن: مریلا زارعی (سربازهای جمعه)
سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری: بهرام بدخشانی (دوئل)
سیمرغ بلورین بهترین تدوین: مصطفی خرقه‌پوش (دوئل)
سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن: محمدرضا علیقلی (خداحافظ رفیق)
سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه و لباس: امیر اثباتی (دوئل)
سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری: مسعود بهنام، حمید نقیبی (دوئل)
سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری: حسن زاهدی (شهر زیبا)
سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی: مهرداد میرکیانی (قدمگاه)
سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه: محسن روزبهانی (دوئل)
لوح تقدیر دبیر جشنواره برای فیلم برگزیده‌ی میهمان: سیزده گربه روی شیروانی (علی عبدالعلی‌زاده) به‌خاطر توجه و به‌کارگیری جلوه‌های ویژه