آل نهیان، شیخ زاید بن سلطان (۱۹۱۸ـ۲۰۰۴)
| شیخ زاید بن سلطان آل نهیان Sheikh Zayed bin Sultan Al-e Nahyan | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۱۸م |
| درگذشت | ۲۰۰۴م |
| ملیت | عرب |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
| خویشاوندان سرشناس | شیخ سلطان بن زاید آل نهیان (پدر) |
آل نَهیان، شیخ زاید بن سلطان (۱۹۱۸ـ۲۰۰۴م) Al-e Nahyan, Sheikh Zayed bin Sultan
مؤسس و رهبر سیاسی امارات متحدۀ عربی. او کوچک‌ترین فرزند شیخ سلطان بن زاید آل نهیان حاکم اجدادی ابوظبی بود. در ۱۹۶۶م با عزل برادرش بدون خون‌ریزی و با کودتا در کاخ، جانشین برادرش شیخ شخبوط شد. حاکم امیرنشین ایالت شرقی ابوظبی شد که در آن زمان تحت‌الحمایۀ انگلستان بود. از ۱۹۷۱م رئیس امارات متحدۀ عربی بود و چهار بار دیگر انتخاب شد. به‌طور سنتی در حوزۀ آموزش‌های اسلامی ـ عربی تحصیل کرد. وی از مهارت‌های خود در مقام دولتمرد برای اتحاد قبایل متفرق ابوظبی بهره جست و از ثروت نفتی این امیرنشین برای توسعۀ زیرساخت‌ها و خدمات اجتماعی استفاده کرد. او به‌عنوان یک حاکم نسبتاً روشنفکر، که به رسانه‌ها اجازۀ کارکردن می‌داد، شناخته می‌شد. در ۱۹۷۱م نقشی اساسی در متقاعدکردن دولت‌های کوچک و همسایۀ خود در خلیج فارس برای به‌هم‌پیوستن و تشکیل امارات متحدۀ عربی ایفا کرد و به ریاست این کنفدراسیون رسید. شیخ زاید، که دولتمردی میانه‌رو و طرفدار غرب بود، به برقراری صلح و آرامش در منطقه پرداخت، به تشکیل «شورای همکاری خلیج فارس» در ۱۹۸۱م یاری رساند، و در اختلافات مرزی عمان و یمن و در جنگ ۸سالۀ عراق علیه ایران طی سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸م میانجیگری کرد. در جریان جنگ خلیج فارس (۱۹۹۰ـ۱۹۹۱م) پایگاه‌هایی را در اختیار نیروهای متحد به فرماندهی ایالات متحده امریکا گذاشت، اما پس از بیرون رانده‌شدن نیروهای عراقی از کویت با ادامۀ مجازات‌های سازمان ملل بر ضد عراق به مخالفت برخاست. در ۱۹۹۱م، درپی ورشکستگی «بانک بین‌المللی بازرگانی و اعتبارات»، که شیخ زاید از سهام‌داران و سرمایه‌گذاران اصلی آن بود، لطمۀ مالی سختی خورد.