اشترن، اوتو (۱۸۸۸ـ۱۹۶۹)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
اوتو اشترن
Otto Stern
زادروز سوهرو، سیلزی ۱۸۸۸م
درگذشت ۱۹۶۹م
ملیت نروژی
شغل و تخصص اصلی فیزیک‌دان
گروه مقاله فیزیک و مکانیک
اوتو اشترن

اِشتِرن، اوتو (۱۸۸۸ـ۱۹۶۹م)(Stern, Otto)
فیزیک‌دان آلمانی. با دستگاه اشترن ـ گرلاخ[۱]، خواص موج‌گونۀ ذرات بنیادی[۲] را نیز در کنار خواص مادی آن‌ها نشان داد. او به سبب دست‌یابی به روش پرتو مولکولی[۳] برای تحقیق دربارۀ ذرات بنیادی و کشف گشتاور مغناطیسی[۴] پروتون، جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۴۳ را دریافت کرد. اشترن در سوهرو[۵]، واقع در سیلزی[۶] زاده شد که اکنون در زوری[۷] لهستان واقع است. در چندین دانشگاه آلمان درس خواند و سپس، در پراگ[۸] و زوریخ با آلبرت اینشتین همکاری کرد. در ۱۹۲۳، استاد دانشگاه هامبورگ شد و مدیریت انستیتوی شیمی‌فیزیک[۹] را برعهده گرفت. در ۱۹۳۳ با برآمدن نازی‌ها، به ایالات متحد امریکا مهاجرت کرد و در بنیاد فنی کارنگی[۱۰]، واقع در پیتسبرگ[۱۱]، بخش مطالعات باریکه‌های مولکولی[۱۲] را دایر کرد. در ۱۹۲۰، با همکاری والتر گرلاخ[۱۳] (۱۸۹۹ـ۱۹۷۹) آزمایش اشترن ـ گرلاخ را انجام داد. در این آزمایش، باریکۀ ظریفی از اتم‌های نقره را از یک میدان مغناطیسی قوی می‌گذرانند. این باریکه، بنابر پیش‌بینی نظریۀ کلاسیک، باید در میدان گسترش پیدا کند و پهن‌تر شود، اما بنابه نظریۀ کوانتومی[۱۴]، این باریکه باید به صورت دو باریکۀ جدا از هم شکافته شود. نتیجۀ آزمایش شکافته‌شدن باریکه را تأیید کرد و اولین شاهد انکارناپذیر بر کوانتش فضایی بود. پدیدۀ کوانتش فضایی[۱۵] بدین‌معنی است که رفتار بعضی اتم‌ها در میدان مغناطیسی به صورت آهن‌رباهایی بسیار کوچک است و نسبت به جهت میدان مغناطیسی جهت‌گیری‌های خاص دارند. اشترن برای بهترکردن روش کار باریکۀ مولکولی به تحقیقات خود ادامه داد و در ۱۹۳۱، ماهیت موجی ذرات موجود در باریکه را آشکارسازی کرد. در ۱۹۳۳، گشتاور مغناطیسی پروتون[۱۶] و دوترون[۱۷] را اندازه‌گیری کرد و نشان داد که گشتاور مغناطیسی پروتون ۲.۵ برابر مقدار محاسبه‌شده است.

 


  1. Stern-Gerlach apparatus
  2. elementary particle
  3. molecular-ray
  4. magnetic moment
  5. Sohrau
  6. Silesia
  7. Zory
  8. Prague
  9. Institute of Physical Chemistry
  10. Carnegie Technical Institute
  11. Pittsburgh
  12. molecular beam
  13. Walther Gerlach
  14. quantum theory
  15. space quantization
  16. proton
  17. deuteron