کوردووا، شهر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
کوردووا، شهر
کشور اسپانیا 
نام فارسی کورْدووا
نام لاتین Cordoba
جمعیت 325,708 نفر (۲۰۱۸)
موقعیت جنوب اسپانیا
ارتفاع از سطح دریا ۱۰۶ متر
تولیدات و صنایع مهم تولید کالاهای چرمی و مسی، زیتون و مرکبات
برخی بناهای مهم بقایای مدینةالزهرا
استان یا ایالت کورْدووا
مساحت 1,253 کیلومتر مربع
نمایی از مسجد جامع شهر کردووا، اسپانیا

کورْدووا، شهر (Cordoba)

(به عربی: قُرطُبه) مرکز استان کوردووا در ایالت اندلس[۱]، جنوب اسپانیا[۲]، بر ساحل رود گوادالکیویر[۳]، با 325,708 نفر جمعیت (۲۰۱۸) و 1,253 کیلومتر مربع مساحت. در ارتفاع ۱۰۶ متری از سطح دریا قرار دارد. از مهم‌ترین شهرهای اسپانیا و مرکز مبادلات تجاری به‌ویژه زیتون و مرکبات نواحی اطراف و دارای صنایع متعدد سبک و سنگین است. کالاهای چرمی و مسی نیز تولید می‌کند. در عهد باستان در دوران فینیقی‌ها[۴] و کارتاژ[۵]ی‌ها اهمیت داشت. در ۱۵۲پ‌م به‌تصرف روم درآمد و مهاجران رومی در آن‌جا سکنی گزیدند. در دهۀ دوم قرن ۵م به‌دست واندال‌ها[۶] ویران شد. در ۵۵۴م، بیزانسی‌[۷]ها بر آن مسلط شدند. در ۵۷۱م به تسخیر ویزیگوت‌ها[۸] درآمد. در ۹۲ق/۷۱۱م، مُغَیث‌الرومی، از سرداران طارق بن زیاد[۹]، آن را فتح کرد. در ۱۳۳ق، اولین مسجد جامع مغرب‌زمین در محل کلیسای سان‌ ویسنته، که خود جای معبد رومی را گرفته بود، بنا شد. در ۱۴۸ق عبدالرحمان بن معاویه[۱۰]، که از کشتار امویان در سوریه[۱۱] جان به‌در برده بود، بر کوردووا مسلط و رونق این شهر از همان زمان آغاز شد و در تمام دورۀ حکومت اموی اندلس ادامه یافت. این شهر در غرب اسلامی همان شکوه و منزلتی را یافت که دمشق و بغداد در شرق داشتند. عبدالرحمان سوم[۱۲] (۳۰۰ـ۳۵۰) برجسته‌ترین فرمانروای عرب در اسپانیا، مسجد مزبور را که در زلزلۀ ۸۸۰م سخت آسیب دیده بود بازسازی و کاخ‌ها و بناهای مدینةالزهرا[۱۳] را در دامنۀ سیرا نوادا[۱۴] برای همسر خود احداث کرد. بعد از زوال امویان اندلس، عبّادیان اشبیلیه (سویل)[۱۵] در ۱۰۷۰، مرابطون[۱۶] در ۱۰۹۱، و موحدون[۱۷] در ۱۱۴۸ بر قرطبه حکم راندند. در ۱۲۳۶م، فردیناند سوم کاستیلی[۱۸] بر این شهر مسلط شد. مسجد جامع منحصربه‌فرد آن به کلیسا مبدل شد، اما نام آن نزد مردم همچنان به‌صورت مِسْکیتا[۱۹] (مسجد) باقی ماند. در جنگ‌های ناپلئونی فرانسویان شهر را غارت کردند (۱۸۰۸م). در حفاری‌های ۱۹۲۳ بقایای مدینةالزهرا از زیر خاک بیرون آورده شد و اکنون از یادماندهای ملی شمرده می‌شود. قرطبه به مدت ۲۵۰ سال یکی از مهم‌ترین مراکز علم و فکر و اندیشه در جهان بود. بزرگانی چون ابن حزم[۲۰] (وفات ۴۵۶ق/۱۰۶۴م)، ابن رشد[۲۱] (وفات ۵۹۵ق/۱۱۹۸)، و ابن میمون[۲۲] (وفات ۶۰۱ق/۱۲۰۴م) از این شهر برخاستند.


  1. Andalusia
  2. Spain
  3. River Guadalquivir
  4. Phoenicia
  5. Carthage
  6. Vandals
  7. Byzantine
  8. Visigoths
  9. Tariq ibn Ziyad
  10. Abd al-Rahman ibn Mu’awiya
  11. Syria
  12. Abd al-Rahman III
  13. Madinat al-Zahra
  14. Sierra Nevada
  15. Seville
  16. Almoravid
  17. Almohads
  18. Ferdinand III of Castile
  19. Mezquita
  20. Ibn Hazm
  21. Averroes
  22. Maimonides