فیشر، امیل (۱۸۵۲ـ۱۹۱۹)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فیشِر، اِمیل (۱۸۵۲ـ۱۹۱۹م)(Fischer, Emil)

اِمیل فیشِر
Emil Fischer
زادروز 1852م
درگذشت 1919م
ملیت  آلمانی
تحصیلات و محل تحصیل تحصیل در بن، استراسبورگ و مونیخ
شغل و تخصص اصلی شیمی‌دان
گروه مقاله شیمی و بیوشیمی
جوایز و افتخارات جایزۀ نوبل شیمی (1902)
اميل فيشِر

شیمی‌دان آلمانی. قندهای سنتزی[۱] را ساخت و از آن‌ها آنزیم‌های گوناگون تولید کرد. توصیفش از شیمیِ هیدرات‌های کربن[۲] و پپتیدها[۳] اساس علم زیست‌شیمی شد. در ۱۹۰۲م، به پاس تحقیقاتش در زمینۀ قند[۴]ها و ترکیبات پورینی[۵]، جایزۀ نوبل شیمی را دریافت کرد. حدوداً در ۱۸۸۲م، تحقیقاتش را دربارۀ گروهی از ترکیبات، از‌جمله اسید اوریک[۶] و کافئین[۷]، آغاز کرد و دریافت که سرچشمۀ همه آن‌ها ماده‌ای ناشناخته است که آن را پورین[۸] نامید. طی چند سال بعد، حدود ۱۳۰ ترکیب وابسته به‌هم را سنتز کرد که یکی از آن‌ها اولین نوکلئوتید[۹] سنتزی بود. این بررسی‌ها به سنتز داروهای خواب‌آور قوی‌ای انجامید که از اسیدهای باربی‌توریک[۱۰] (باربی‌تورات‌ها[۱۱]) مشتق شده‌اند. فیشر در حومۀ بُن[۱۲] زاده شد و در آن‌جا، استراسبورگ، و مونیخ درس خواند. در ارلانگن[۱۳] (۱۸۸۲ـ۱۸۸۵م)، وورتسبورگ[۱۴] (۱۸۸۵ـ۱۸۹۲م)، و برلین (از ۱۸۹۲م) استاد بود. در ۱۸۸۴م، ضمن بررسی قندها واکنش مهمی را کشف کرد. با ادامۀ کار، ساختار گلوکز[۱۵]، فروکتوز[۱۶]، مانوز[۱۷]، و گروهی از قندهای معروف به هگزوز[۱۸] (شش قندی‌ها) را تعیین کرد. فیشر تحقیق در زمینۀ شیمیِ پروتئین[۱۹]ها را از ۱۸۹۹م آغاز کرد. آمینو‌اسیدهای اورنیتین[۲۰] (۴،۱ـ‌دی‌آمینو‌پنتانوئیک اسید[۲۱]) را در ۱۹۰۱م، سرین[۲۲] (۱ـ هیدروکسی ۲ـ آمینو‌بوتانوئیک اسید[۲۳]) را در ۱۹۰۲م، و سیستین[۲۴] را، که حاوی گوگرد[۲۵] است، در ۱۹۰۸م سنتز کرد. سپس، از ترکیب آمینو‌اسیدها[۲۶] با هم پلی‌پپتیدها[۲۷] را به‌دست آورد.

 


  1. synthetic sugars
  2. carbohydrates
  3. peptides
  4. sugar
  5. purine compounds
  6. uric acid
  7. caffeine
  8. purine
  9. nucleotide
  10. barbituric acids
  11. barbiturates
  12. Bonn
  13. Erlangen
  14. Würzburg
  15. glucose
  16. fructose
  17. mannose
  18. hexoses
  19. protein
  20. amino acids ornithine
  21. diaminopentanoic acid
  22. serine
  23. hydroxy-2 aminobutanoic acid
  24. cystine
  25. sulphur
  26. amino acids
  27. polypeptides