اسفار: تفاوت میان نسخه‌ها
Mohammadi2 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Mohammadi3 (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
اَسْفار <br> | اَسْفار <br> | ||
<p>(یا: ''الحکمةالمتعالیة فی الاسفارالعقلیة'') تألیف [[ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (شیراز ۹۸۰/۹۷۹ـ بصره ۱۰۵۰ق)|ملاصدرا]]، کتابی به عربی، در [[فلسفه]]. ''اسفار'' مهم‌ترین اثر ملاصدرا در تدوین مبانی حکمت متعالیۀ اوست. او پس از خطبه‌ای بلیغ، خوانندگان را به تزکیۀ [[نفس]] و استواری در بنیادهای معرفتی و [[حکمت]] فرا می‌خواند و سپس کتاب خویش را برطبق اسفار چهارگانۀ عرفا بر چهار قسمت می‌نماید: ۱. سفر از خلق به حق، مشتمل بر مباحث امور عامه و جوهر و عرض؛ ۲. سفر از حق در حق، مشتمل بر مباحث الهیات به معنی‌اخص؛ ۳. سفر از حق به خلق با حق، مشتمل بر مباحث صدور کثیر از واحد و در واقع تجلیات و ظهورات اسماء افعال در جواهر قدسیه و عالم امکانی؛ ۴. سفر از خلق در خلق با حق، مشتمل بر مباحث نفس و معاد. در برخی تقسیم‌بندی‌ها، به اشتباه مباحث جواهر و اعراض، سفر دوم و بحث الهیات به‌معنی اخص سفر سوم دانسته شده است. ملاصدرا در تدوین این اثر که گویا خود موفق به سامان‌دهی نهایی آن نشده، از کتاب‌های بسیاری بهره جسته است، چندان که گاه عین مطالب کتاب‌هایی چون ''المباحث المشرقیه''، ''شرح المواقف'' و ''شرح المقاصد'' را در میان سطور خود می‌گنجاند، اما آن‌ها را در دستگاه فلسفی خود معنی و تفسیر می‌کند. پس از گذشت حدود یک قرن از تألیف ''اسفار'' تمامی حوزه‌های فلسفی بدان روی آوردند، چندان که متن نهایی فلسفۀ اسلامی شد. بر ''اسفار'' حواشی بسیاری نوشته‌اند که جامع‌ترین آن‌ها از [[سبزواری، هادی (سبزوار ۱۲۱۲ـ ۱۲۸۹ق)|ملاهادی سبزواری]] است. دیگر حواشی تحقیقی و مهم آن، از [[مدرس زنوزی، آقا علی (اصفهان ۱۲۳۴ـ تهران ۱۳۰۷ق)|مدرس زنوزی]]، [[نوری، ملا علی بن جمشید ( ـ اصفهان ۱۲۴۶ق)|ملاعلی نوری]] و [[طباطبایی، محمدحسین (تبریز ۱۲۸۱ـ قم ۱۳۶۰ش)|سید محمدحسین طباطبایی]] است. ''اسفار'' نخستین‌بار در ۱۲۸۲ق در تهران چاپ سنگی شد و سپس در ۹ مجلد به ضمیمۀ حواشی سبزواری و پاره‌ای حواشی دیگر در تهران به چاپ رسید (۱۳۷۸ق). از شروح فارسی آن می‌توان از ''حرکت و زمان'' [[ | <p>(یا: ''الحکمةالمتعالیة فی الاسفارالعقلیة'') تألیف [[ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (شیراز ۹۸۰/۹۷۹ـ بصره ۱۰۵۰ق)|ملاصدرا]]، کتابی به عربی، در [[فلسفه]]. ''اسفار'' مهم‌ترین اثر ملاصدرا در تدوین مبانی حکمت متعالیۀ اوست. او پس از خطبه‌ای بلیغ، خوانندگان را به تزکیۀ [[نفس]] و استواری در بنیادهای معرفتی و [[حکمت]] فرا می‌خواند و سپس کتاب خویش را برطبق اسفار چهارگانۀ عرفا بر چهار قسمت می‌نماید: ۱. سفر از خلق به حق، مشتمل بر مباحث امور عامه و جوهر و عرض؛ ۲. سفر از حق در حق، مشتمل بر مباحث الهیات به معنی‌اخص؛ ۳. سفر از حق به خلق با حق، مشتمل بر مباحث صدور کثیر از واحد و در واقع تجلیات و ظهورات اسماء افعال در جواهر قدسیه و عالم امکانی؛ ۴. سفر از خلق در خلق با حق، مشتمل بر مباحث نفس و معاد. در برخی تقسیم‌بندی‌ها، به اشتباه مباحث جواهر و اعراض، سفر دوم و بحث الهیات به‌معنی اخص سفر سوم دانسته شده است. ملاصدرا در تدوین این اثر که گویا خود موفق به سامان‌دهی نهایی آن نشده، از کتاب‌های بسیاری بهره جسته است، چندان که گاه عین مطالب کتاب‌هایی چون ''المباحث المشرقیه''، ''شرح المواقف'' و ''شرح المقاصد'' را در میان سطور خود می‌گنجاند، اما آن‌ها را در دستگاه فلسفی خود معنی و تفسیر می‌کند. پس از گذشت حدود یک قرن از تألیف ''اسفار'' تمامی حوزه‌های فلسفی بدان روی آوردند، چندان که متن نهایی فلسفۀ اسلامی شد. بر ''اسفار'' حواشی بسیاری نوشته‌اند که جامع‌ترین آن‌ها از [[سبزواری، هادی (سبزوار ۱۲۱۲ـ ۱۲۸۹ق)|ملاهادی سبزواری]] است. دیگر حواشی تحقیقی و مهم آن، از [[مدرس زنوزی، آقا علی (اصفهان ۱۲۳۴ـ تهران ۱۳۰۷ق)|مدرس زنوزی]]، [[نوری، ملا علی بن جمشید ( ـ اصفهان ۱۲۴۶ق)|ملاعلی نوری]] و [[طباطبایی، محمدحسین (تبریز ۱۲۸۱ـ قم ۱۳۶۰ش)|سید محمدحسین طباطبایی]] است. ''اسفار'' نخستین‌بار در ۱۲۸۲ق در تهران چاپ سنگی شد و سپس در ۹ مجلد به ضمیمۀ حواشی سبزواری و پاره‌ای حواشی دیگر در تهران به چاپ رسید (۱۳۷۸ق). از شروح فارسی آن می‌توان از ''حرکت و زمان'' [[مطهری، مرتضی (فریمان ۱۲۹۸ـ تهران ۱۳۵۸ش)|مرتضی مطهری]]؛ ''رحیق مختوم'' [[جوادی آملی، عبدالله (۱۳۱۲ش)|عبدالله جوادی آملی]] و ''امور عامه'' از صدرالدین محلاتی نام برد. بخش‌هایی از آن را جواد مصلح، و متن کامل آن را [[خواجوی، محمد (تهران ۱۳۱۳ش)|محمد خواجوی]] به فارسی ترجمه کرده است.</p> | ||
<br><!--11296700--> | <br><!--11296700--> | ||
[[رده:فلسفه ، منطق و کلام]] | [[رده:فلسفه ، منطق و کلام]] | ||
[[رده:اسلام، ایران و شرق]] | [[رده:اسلام، ایران و شرق]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۴:۰۹
اَسْفار
(یا: الحکمةالمتعالیة فی الاسفارالعقلیة) تألیف ملاصدرا، کتابی به عربی، در فلسفه. اسفار مهم‌ترین اثر ملاصدرا در تدوین مبانی حکمت متعالیۀ اوست. او پس از خطبه‌ای بلیغ، خوانندگان را به تزکیۀ نفس و استواری در بنیادهای معرفتی و حکمت فرا می‌خواند و سپس کتاب خویش را برطبق اسفار چهارگانۀ عرفا بر چهار قسمت می‌نماید: ۱. سفر از خلق به حق، مشتمل بر مباحث امور عامه و جوهر و عرض؛ ۲. سفر از حق در حق، مشتمل بر مباحث الهیات به معنی‌اخص؛ ۳. سفر از حق به خلق با حق، مشتمل بر مباحث صدور کثیر از واحد و در واقع تجلیات و ظهورات اسماء افعال در جواهر قدسیه و عالم امکانی؛ ۴. سفر از خلق در خلق با حق، مشتمل بر مباحث نفس و معاد. در برخی تقسیم‌بندی‌ها، به اشتباه مباحث جواهر و اعراض، سفر دوم و بحث الهیات به‌معنی اخص سفر سوم دانسته شده است. ملاصدرا در تدوین این اثر که گویا خود موفق به سامان‌دهی نهایی آن نشده، از کتاب‌های بسیاری بهره جسته است، چندان که گاه عین مطالب کتاب‌هایی چون المباحث المشرقیه، شرح المواقف و شرح المقاصد را در میان سطور خود می‌گنجاند، اما آن‌ها را در دستگاه فلسفی خود معنی و تفسیر می‌کند. پس از گذشت حدود یک قرن از تألیف اسفار تمامی حوزه‌های فلسفی بدان روی آوردند، چندان که متن نهایی فلسفۀ اسلامی شد. بر اسفار حواشی بسیاری نوشته‌اند که جامع‌ترین آن‌ها از ملاهادی سبزواری است. دیگر حواشی تحقیقی و مهم آن، از مدرس زنوزی، ملاعلی نوری و سید محمدحسین طباطبایی است. اسفار نخستین‌بار در ۱۲۸۲ق در تهران چاپ سنگی شد و سپس در ۹ مجلد به ضمیمۀ حواشی سبزواری و پاره‌ای حواشی دیگر در تهران به چاپ رسید (۱۳۷۸ق). از شروح فارسی آن می‌توان از حرکت و زمان مرتضی مطهری؛ رحیق مختوم عبدالله جوادی آملی و امور عامه از صدرالدین محلاتی نام برد. بخش‌هایی از آن را جواد مصلح، و متن کامل آن را محمد خواجوی به فارسی ترجمه کرده است.